پۆلێنکردنی ڕەسەنی بەرزی فشاری خوێن
120-139/80-89 کە بەها بەرزەکانی پەستانی خوێنی ئاسایین
140-159/90-99 سەر بە بەرزی فشاری خوێنی پلەی یەکەمە.
160-179/100-109 سەر بە بەرزی فشاری خوێنی پۆلی دووەمە.
زیاتر لە 180/110، سەر بە بەرزی فشاری خوێنی پۆلی 3 یە.
کەواتە چۆن حیسابی بۆ دەکەیت پەستانی خوێن هەر جارێک کە بە شێوەیەکی جیاواز دەپێورێت؟ بۆ دیاریکردنی پۆلێنکردنی بەرزی فشاری خوێن، بەپێی ستانداردی پەستانی خوێن کە هەر جارێک پێوراوە حیسابی بۆ ناکرێت، ئەوە پەستانی خوێنە کە دەپێورێت بەبێ ئەوەی دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن بخوات، کە بریتییە لە پۆلێنکردنی بەرزی فشاری خوێنی خۆت.
بۆ نموونە، کاتێک دەرمان دەخۆن، پەستانی خوێن 180/110mmHg، سەر بە بەرزی فشاری خوێنی پلەی 3ە، بەڵام دوای خواردنی دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن، پەستانی خوێن دابەزی بۆ 150/90mmHg، ئەوا ئەم کاتە هێشتا بەپێی پلەی بەرزی فشاری خوێنی ئەسڵی 3، تەنها کۆنتڕۆڵی خوارەوە بکە.
پێش ئەوەی دەرمان نەخۆیت، پێوانەکردنی پەستانی خوێن هەروەها هەڵاوسانی هەیە چۆنێتی ژماردن
بۆ نموونە پەستانی بەرز ئاستێکە، پەستانی نزم ئاستێکە، پاشان بەپێی ئەوەی کامیان حیساب بکەیت؟ پێویستە بەپێی ئەوی باڵاتر حیسابی بۆ بکرێت. پەستانی خوێن 160/120mmHg، پەستانی بەرز سەر بە ئاستی 2، پەستانی نزم سەر بە ئاستی 3، کەواتە چەند ئاست؟ چونکە پێویستە بەپێی ئەوی باڵاتر حیسابی بۆ بکرێت، بۆیە پێویستە بەرزی فشاری خوێنی پلەی سێیەم بێت. بێگومان ئێستا هیچ فشاری خوێنی پۆلی ٣ نییە، پێی دەوترێت بەرزی فشاری خوێنی پۆلی ٢.
چی ئەگەر پەستانی خوێن دوو جار لەسەر یەک جیاواز بێت؟ لەم حاڵەتەدا پێشنیار دەکرێت کە تێکڕای دوو جارەکە وەربگیرێت، لەگەڵ ماوەی 5 خولەک لە نێوان دوو جارەکەدا؛ ئەگەر جیاوازی نێوان دوو جارەکە لە 5MMHG زیاتر بێت، ئەوا 3 جار پێوانە بکە و تێکڕایەکە وەربگرە.
چی ئەگەر پێوانەکردن لە نەخۆشخانە هەمان پێوانە نەبێت لە ماڵەوە؟
بەگشتی، ستاندارد بۆ حوکمدان لەسەر پەستانی خوێن کە لە نەخۆشخانەدا پێوراوە 140/90 ملم hg یە، بەڵام ستاندارد بۆ پێوانەکردن لە ماڵەوە ≥135/85mmHg یە بۆ حوکمدان لەسەر بەرزی فشاری خوێن، و ≥135/85MMHG هاوتایە لەگەڵ ≥140/90MMHg لە نەخۆشخانە.
بێگومان، ئەگەر هەڵاوسانی پەستانی خوێن، ڕێگەیەکی وردتر چاودێریکردنی پەستانی خوێنە، واتە چاودێریکردنی 24 کاتژمێری پەستانی خوێن، بۆ بینینی دۆخی تایبەتی پەستانی خوێن، پەستانی خوێن بە تێکڕا پەستانی بەرز / پەستانی نزم 24H ≥ 130 / 80MMHG؛ یان ڕۆژی ≥ 135 / 85mmHg؛ شەو ≥ 120 / 70mmHg. دەتوانرێت لەبەرچاو بگیرێت بۆ دەستنیشانکردنی بەرزی فشاری خوێن.
چۆن پەستانی خوێن دابەزێنین
دوای ئەوەی بەرزی فشاری خوێن دەدۆزرێتەوە، چۆن پەستانی خوێن دابەزێنرێت، لە ئێستادا تاکە ڕێگەی فەرمی بۆ دابەزاندنی پەستانی خوێن بریتییە لە شێوازی ژیانی تەندروست و دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن لە کاتی پێویستدا.
بۆ بەرزی فشاری خوێنی پلەی یەکەم کە تازە دۆزراوەتەوە، واتە بەرزی فشاری خوێن کە لە 160/100mmHg زیاتر نییە، دەتوانیت سەرەتا پەستانی خوێنت کەم بکەیتەوە لە ڕێگەی شێوازی ژیانێکی تەندروستەوە، خۆراکی کەم خوێ، خۆراکی پۆتاسیۆمی بەرز، پێداگری لەسەر وەرزشکردن بکەیت، درەنگ لە خەو هەڵنەستێنیت، کێشت کۆنترۆڵ بکەیت، لە جگەرەکێشان و کحول دوور بکەویتەوە، سترێس کەم بکەرەوە و بەم شێوەیەش هەمووان کۆنتڕۆڵی پەستانی خوێن دەکەن.
ئەگەر دوای ٣ مانگ، هێشتا پەستانی خوێن لە خوار ١٤٠/٩٠ دابەزیوە، ئەوا پێویستە بیر لە دابەزاندنی پەستانی خوێن بکەینەوە لەگەڵ دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن؛ یان کاتێک بەرزی پەستانی خوێن دەدۆزرێتەوە، لە ئێستاوە لە سەرووی 160/100mmHg ەوەیە، یان زیاترە لە 140/90mmHg، لەگەڵ نەخۆشی شەکرە یان دڵ، مێشک و گورچیلە، ئەوا پێویستە دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن پێکەوە بخۆیت بۆ ئەوەی بە زووترین کات پەستانی خوێن دابەزێنیت.
سەبارەت بە هەڵبژاردنی تایبەتی کام دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن، یان کام جۆرە دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن، دەبێت لە ژێر ڕێنمایی پزیشکی پیشەییدا بخورێت، ناتوانیت تەنها دەرمانی دژە بەرزی فشاری خوێن هەڵبژێریت.
ئامانجمان ئەوەیە کە پەستانی خوێن لە 140/90 کەمتر بێت. بۆ کەسانی تەمەن ناوەڕاست، بە تایبەت گەنجانی خوار تەمەنی 45 ساڵ، پێویستە پەستانی خوێن تا دەتوانرێت بۆ خوار 120/80 دابەزێنرێت بۆ ئەوەی مەترسی تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکان و خوێنبەرەکانی مێشک کەمتر بێت.
لە کۆتاییدا، تاکە ڕێگە بۆ ڕێگریکردن لە ئاڵۆزییە جۆراوجۆرەکانی بەرزی فشاری خوێن بریتییە لە بە باشی چاودێری پەستانی خوێن بکە و بۆ دەستنیشانکردن و کۆنترۆڵکردنی زوو.
