Dr. Hatch akka hubachiisutti . Dhiibbaan dhiigaa yeroo hunda ni jijjiirama, dhiphina ykn yeroo sochii qaamaa wajjin dabaluu danda’a. Hanga yeroo muraasaaf sakatta'amee booda dhiibbaan dhiigaa sitti dhaga'amuu hin oolu. Dhiirotaaf oduu gadhee ta'e dubartoota caalaa dhiibbaan dhiigaa isaanii argamuu danda'a.
Dr. Hatch akka jedhanitti, wantootni balaa jijjiiramuu hin dandeenye:
Saala—Dhiironni dubartoota caalaa dhiibbaan dhiigaa (hypertension) guddifachuu danda’u .
Sanyii—Afriikaa-Ameerikaanonni sanyiiwwan biroo caalaa balaa guddaa qabu .
Umurii—Umuriin kee carraan kee guddaa ta’a .
Seenaa Maatii—Dr. HUBACHIISA Hatch Dhiibbaan dhiigaa namoota dhiibbaa dhiigaa 1 ykn 2 qaban irratti dhiibbaan dhiigaa olka’aan dachaa lama ta’a .
Dhukkuba Tiruu Yeroo Dheeraa—Namoonni dhukkuba tiruu yeroo dheeraa qaban dhiibbaa dhiigaatiin qabamuu isaanii guddaadha .
Dabalataanis, wantoota balaadhaaf saaxilaman tokko tokko kan to’achuu dandeessan jiru. Isaan keessaa kanneen akka:
Nyaata fayya-dhabeessa ta'ee fi soodiyemii baay'ee qabus .
Sochii qaamaa gochuu dhiisuu .
furdina garmalee qabaachuu .
Alkoolii baay'ee dhuguu .
Tamboo xuuxuu ykn tamboo fayyadamuu .
dhukkuba sukkaaraa qabaachuu .
Cinqii
Wal'aansa dhiibbaa dhiigaa .
Dhiirri tokko dhiibbaan dhiigaa erga adda baafamee booda yaala argachuu qaba. Dr. Hatch jedha . Dhiibbaan dhiigaa osoo hin yaalamin dhukkuba tiruu, dhukkuba arteriin koroonaa, dhukkuba sombaa, dadhabbiin onnee fi dhiigni sammuu keessatti dhangala’uu fiduu danda’a. Akkasumas dhukkuba onnee fi ujummoolee dhiigaa fi dhukkuba arteriin naannoo irratti gumaachota gurguddoo keessaa isa tokko akka ta'e Dr. Hatch himaniiru. Dr. Hatch akka jedhanitti, dhiibbaa dhiigaa yaaluuf wanti ijoo ta’e jijjiirama akkaataa jireenyaa, kan akka nyaataa, ulfaatina qaamaa hir’isuu fi sochii qaamaa gochuudha. Dr. Hatch DASH Diet, kan dhiibbaa dhiigaa dhaabuuf mala nyaataaf dhaabbatu gorsa. Dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 1ffaatiin, hakiimni kee nyaata kee jijjiiruu, ulfaatina qaamaa hir’isuu fi sochii qaamaa gochuu akka gorsu eeguu dandeessa. Dr. Hatch kun qofti dhiibbaa dhiigaa keessan irratti dhiibbaa gaarii qabaachuu akka danda'u dubbatan, garuu dhukkubsattoonni isaa naannoo %80 ammallee gargaaruuf qoricha akka barbaadan tilmaama. Erga dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 2ffaatiin qabamtee booda, hakiimni kee jijjiirama akkaataa jireenyaa fi qoricha ni gorsa. Qorichootni hakiimni keessan ilaaluu danda’an tokko tokko qoricha fincaanii, kaalsiyeemii chaanaalii ugguruu, inzaayimii anjiyooteensin jijjiiru (ACE) inhibiitaroota fi anjiyooteensin receptor blockers (ARBs) dabalata.
Dhiibbaa dhiigaa fi dhiigni sammuu keessatti dhangala’uu .
Dhiibbaa dhiigaa kee to’achuun kee murteessaadha. Akkuma Dr. Hatch jedhe, haalawwan biroo hedduutti geessuu danda’a-stirookiin dabalatee. Dhiirota dhiibbaa dhiigaa waggootaaf to’annaa ala ta’e qabaniif carraan dhiigni sammuu keessatti dhangala’uu ni dabala. Dr. Haach dhiibbaan dhiigaa ujummoolee dhiigaa gara sammuutti geessu keessatti pilaakii akka ijaaramu taasisa. Ijaarsi pilaakii kun atherosclerosis jedhama, dhiibbaan dhiigaa ujummoolee dhiigaa ujummoolee dhiigaa miidhuudhaan akka saaxilaman gochuu danda’a. Akka Wiirtuun To’annoo fi Ittisa Dhukkubaa jedhutti namni tokko Ameerikaatti sekondii 40tti dhiigni sammuu keessatti dhangala’a. CDCn akka gabaasetti namni tokko daqiiqaa 4 keessatti jechuun ni danda'ama dhiigni sammuu keessatti dhangala'uu irraa du'a. Oduu gammachiisaa yoo ta'e, dhiibbaan dhiigaa yoo qabaattan miidhaan irra gahe jechuu miti jedha Dr. Hatch. Ulfaatina qaamaa guddaa hir'isuu fi jireenya fayya qabeessa jiraachuudhaan, dhiibbaa dhiigaa to'achuuf qoricha irraa bu'uu dandeessa. 'Waa'ee dhiibbaa dhiigaa keetii doktora kee waliin yeroo hunda haasa'aa,' jedhan Dr. Hatch. 'Yoo waa'ee dhiibbaa dhiigaa beektee fi hin yaalamne ta'e, rakkoo cimaa tokko tokko fiduu danda'a. Waa'ee dhiibbaa dhiigaa kee beekuun lakkoofsa 1 kan fooyya'uu danda'u sababa balaa dhiigaa, dhukkuba onnee, fi dhukkuba tiruu ittisuuf gargaarudha.'
Inforamtions dabalataaf, maaloo . www.sejoygroup.com daawwadhaa
