Qulliri
Jiwasax walja kutiw kunanakatï jaqinakax instintomente axsarañamp sasi .
Jakawi jark’aqañataki .
Reloj contra tʼijuña .
Jiwañampi chʼamachasiñamawa .
Ukhamatsti
Ukhamäpjjatap amuyapjjapunirïtwa .
Jakawi Guardian .
Awisax jan yäqataw uñjasipxi .
Ukat amigonakaparakiwa .
ukhamaraki awki taykan wawapa .
Traje médico profesional ukar apsuña .
Jupanakax sapuru jaqinakäpxarakiwa .
8.19 Chino Qullirinakaxa uru .
Walja jisktʼanakaw wakichtʼasiwayta .
Doctoranakan jaysäwipa .
ukax aka profesión tuqit machaq amuyt’awinak churawayistu .
Q: Doctorjamajja, ¿kunas 'label' ukajj jukʼamp apsuñ munta?
A: Janiw santuario ukhamäñ munkti ukat mä ordinario jaqirjam uñjatäñ munkti, mä ordinario irnaqäw lurasa. Janiw taqpach usunakax qullatäkaspati, ukat qullirinakax janiw Qhispiyatäpkiti, ukampis sapa usutaruw qullañatakix taqi ch’amampiw ch’amachasipxañäni.
Q: Jumax amuytati mä qullirin irnaqawipax walja presión apaniwa?
A: Walja presión ukaw utji, ukat jan walt’äwinakax kuna pachas jan walt’äwinakax utjaspawa. Jiwasax sapa kutiw qullañ tuqit jan walt’äwinakat ch’amañchañasa. Ukampirus, pachampix, aka ritmo de trabajo ukar yatintapxtwa, ukat chiqpachapuniw uka presión ukax altu límite ukar p’akintayistu.
Q: ¿Kuna amtampis mä doctoran profesionap arktañatak ch’amachasi?
A: Mä obstetra ukhamawa, kunapachatix mä ch’aman fetal chuyma ritmo ist’kta ukhax chiqpachans kusisitaw jikxatastxa. Tayka ukat wawar jan kuna jan walt’äwin uñjasa ukat k’umara uñjasax kusisiña ukat chuyma ch’allxtawix janiw uñtaskiti, ukat ukax kunatix nayax sapa kutiw ch’amampiw nayrar sartaskta.
Q: ¿Kunjamsa irnaqañama ukat familiaparus equilibra?
A: K’umar jakañ tuqit irnaqirinakjamax janiw taqi kuns equilibrarjamäkti, ukatwa familiajarux manüta. Ukhamarakiw wali yuspärta jupanakan amuyt’awinakapata ukhamarak yanapt’awinakapata, uka maranakanxa. Familiajampi tiempo apstʼasiñataki ukat jupanakatak jukʼamp lurañatakejj taqe chʼamampiw chʼamachasirista.
Q: Walja jaqinakaw internet tuqin qullañ tuqit thaqhapxi. ¿ 'Treatment ukar thaqhañatakix en línea ukax confiableti?
A: Internet uksanx janiw k’ari yatiyawinakampi ukat contenido pseudo-científico ukanakax pist’kiti, ukat 'Tratment ukar thaqhañax' ukax janiw mä atiniskañ thakhikiti, jan ukasti carga psicológica ukax jilxati. Kuna jan walt’awinakas utjaspa ukhax waliw doctoranakax profesionales ukat equipos ukanakax uñakipañatakix wakisi.
Q: ¿Kunjamatsa qullirinakax ciencia popularización lurapki uk uñjta?
A: Qullirinakax janiw usunaka ukat jan walt’äwinakaruk qullapxañapäkiti, jan ukasti k’umaraptañ uñjirinakaruw yanapt’apxañapa. Doctores profesionales ukhamaraki autoitarios ukanakaxa ciencia popularización ukanxa juk’ampi confiables canales ukanaka usutanakaru yatiyawinakxa katuqapxañapataki, ukaxa pachamamaru q’umachañatakixa wali askiwa ciencia de salud ukana yatiñanaka ch’iqiyañataki ukhamaraki taqpacha alfabetización de salud taqpacha jaqinakaru askinchañataki.
K’umaräñatakisa suma jakasiñas juk’amp familiaruw uñt’ayasi. Uka lurawi ukhamaraki apnaqawixa wali uñt’ata qullaña yatiñanaka ukhamaraki kunaymana utana qullaña yänaka apnaqañatakixa janiwa mä aski pachakiti usutanakatakixa jupanakana janchipata, jan ukasti mä aski pachawa qullirinakaru ukhamaraki usutanakaruxa mayaki chikañchasipxañapataki.
Nayrajja, doctorar uñjir sarapkta ukhajja, jichhak jan ukajj jichha tiempon kuna jan walinakansa uñjasipjjta ukat kunjamsa jikjjatasipjjta uka toqetwa jupanakar yatiyapjjta, ukat doctoranakajj uka toqetwa diagnostico ukat tratamiento churapjjerïta. Utan qullañ yänakan popularización, presión diagnóstica ukat presión de monitoreo ukanakax janiw qullirinakarukix limitatäxiti, ukat usutanakax sapa uruw utan cuerpop uñjapxaspa. Común uñacht’awinakax akanakawa: . Uta termómetros electrónicos ukanaka ., Uta manqhana termómetros infrarrojos ukanaka ., Uta electrónica wila presión , utana wila glucosa metros ukanaka utana, ukhamaraki juk’ampinaka.
K’umar jakañ tuqit irnaqirinakax juk’amp ch’amanïpxaniw kunapachatix utan k’umaraptañ yanapirinakamp chikt’at irnaqapkani ukhaxa, sañäni, uta apnaqañ yänakampi.