Mu kiseera kino amawuggwe amazungu geeraliikiriza abantu bangi, kubanga obulwadde bw’amawuggwe obw’amaanyi buyinza okuvaako embeera z’amawuggwe enjeru, era abantu bangi tebamanyi mawuggwe geeru kye ki. Kale, bubonero ki obw’amawuggwe amazungu? Kijja kutwala bbanga ki obujjanjabi bw’amawuggwe obweru okuwona?
Obubonero bw’amawuggwe obweru bwe buliwa?
1. Obubonero obumanyiddwa: Akabonero akasinga okumanyibwa mu bulwadde buno kwe kusannyalala. Bwe kiba nga bulwadde bwa mawuggwe obweru obutono, okusannyalala kutera okubaawo mu kiseera ky’okukola ennyo, era kutera okubuusibwa amaaso oba okuzuulibwa mu bukyamu ng’endwadde endala ez’amawuggwe. Embeera bw’egenda mu maaso, abalwadde bayinza n’okufuna obuzibu okussa nga bawummudde.
2. Obubonero obulala: Abalwadde abafuna obuzibu mu kussa nabo bayinza okuba n’obubonero ng’okusesema okukalu n’okukoowa. Abalwadde abamu bayinza n’okukubwa engalo wakati w’engalo zaabwe, ate abalala bayinza okufuna obubonero ng’obutabeera bulungi mu bantu bonna, okugejja, n’omusujja.
- Obubonero obuzibu: Singa obulwadde bw’amawuggwe obweru bugattibwa wamu n’obulwadde bwa emphysema, omulwadde ajja kuba n’okussa obubi, okunywera mu kifuba n’okussa obubi ng’akola katono. Mu mbeera enzibu, mu kwebaka ekiro, oxygen saturation y’omusaayi esobola okukendeera ennyo, ekivaako okweyongera kw’emisuwa gy’amawuggwe, ekivaako obubonero bw’okusinda n’okusannyalala.
Ku balwadde abalina amawuggwe amazungu, tulina okulondoola ebiraga eby’enjawulo nga oxygen mu musaayi n’ebbugumu ly’omubiri olw’obulamu bwaffe. Joytech egenda kukulaakulanya ebisingawo . Ebipima ebbugumu eby’amasannyalaze n’ Multifunction infrared thermometers okusobola okukozesa obulungi. Fingertip pulse oximeters nazo zitambuzibwa okukozesebwa awaka.
Kijja kutwala bbanga ki olususu olweru okudda engulu?
White Lung esobola okuwona mu wiiki nga emu oluvannyuma lw’okujjanjabibwa. Okuzimba kw’amawuggwe okw’amaanyi kuyinza okuvaako obulwadde bw’amawuggwe obweru, era ebbanga lye kitwala okuwona kisinziira ku baziyiza b’omulwadde n’obujjanjabi. Singa obujjanjabi obuziyiza endwadde obukola n’obuyambi bw’emmere obunywezeddwa bitwalibwa, okutwalira awamu bujja kuwona mpolampola mu wiiki nga emu. Olw’okuba enkola y’amawuggwe ebeera ya kibogwe nnyo, obulwadde bwa Upper Respiratory tract bwangu okubaawo. Ku mbeera ng’okukaluubirirwa okussa n’okunyigirizibwa mu kussa, obujjanjabi ng’obwo buyinza okutwala ekiseera ekiwanvu era buyinza okutwala ekitundu ky’omwezi oba wadde omwezi okuwona.