Hi swihi swikombiso swa bird flu? Xana u nga swi sivela njhani?
Xitsongwatsongwana xa H5N1, lexi hi ntolovelo xi tiviwaka tanihi bird flu, xi khukhula emisaveni hinkwayo. Swikombiso swa mukhuhlwana wa swinyenyana swi nga hambana hi ku ya hi muxaka, kambe swi nga katsa ku hisa ka miri, ku khohlola, ku vava ka nhlonge, ku vava ka misiha, na ku nonoka ku hefemula. Eka swiyimo swo tika swinene, swi nga vanga vuvabyi bya nyumoniya hambi ku ri rifu. I swa nkoka ku tiva ku cinca kwihi na kwihi eka mahanyelo ya swinyenyani kumbe rihanyo leswi nga kombisaka ku tluleriwa hi bird flu na ku tihlanganisa na dokodela wa swiharhi hi ku hatlisa ku kuma switsundzuxo swa ndlela ya kahle yo ya emahlweni.
I t i swa nkoka ku teka magoza yo sivela ku hangalaka ka yona.
Maendlelo ya kahle ya vuhlayiseki i ya nkoka eka ku sivela ku hangalaka ka xitsongwatsongwana lexi. Vanhu va fanele va papalata ku hlangana ni swinyenyana leswi tluleriweke kumbe swiphemu leswi nga ha vaka swi hlangana na swona. Switlhela swiva na nkoka ku sweka huku kahle loko unga se yidya naku hlamba mavoko nkarhi na nkarhi hi xisibi na mati.
Ku engetela eka maendlelo ya kahle ya vuhlayiseki, vanhu va fanele ku tlhela va tshungula eka xitsongwatsongwana lexi loko xi kumeka eka ndzhawu ya vona. Ku tshungula swi nga pfuna ku sirhelela vanhu leswaku va nga tluleriwi naswona swi nga hunguta minkarhi yo hangalasa xitsongwatsongwana lexi eka van’wana.
Nakambe i swa nkoka leswaku vanhu va tiva ku cinca kwihi na kwihi ka mahanyelo ya swinyenyana kumbe rihanyo leswi nga kombisaka ku tluleriwa hi mukhuhlwana wa swinyenyana. Loko u vona ku cinca kwihi na kwihi eka mahanyelo ya swinyenyana kumbe rihanyo, tihlanganisi na dokodela wa swiharhi wa le ndhawini ya ka n’wina hi ku hatlisa ku kuma switsundzuxo swa ndlela ya kahle yo ya emahlweni.
Hi ku landzelela magoza lawa yo olova, hi nga pfuneta ku sivela ku hangalaka ka mukhuhlwana wa swinyenyana hi nkarhi wa ntungu lowu wa misava hinkwayo.
Xana hi fanele hi endla yini loko hi khoma Bird Flu?
Loko u ehleketa leswaku u khomiwe hi bird flu, i swa nkoka ku lava vutshunguri i mmediately. Dokodela a nga ha nyika mirhi ya antiviral ku pfuneta ku hunguta ku tika ka swikombiso na ku pfuxeta nkarhi wa vuvabyi. Nakambe i swa nkoka ku wisa, ku nwa mati yo tala ni ku nwa mirhi yo tshungula switlhavi leyi nga xavisiwiki loko swi laveka. Ku engetela kwalaho, i swa nkoka ku titoloveta vuhlayiseki lebyinene hi ku hlamba mavoko ya wena nkarhi na nkarhi hi xisibi ni mati ni ku papalata ku hlangana ni vanhu van’wana hilaha swi nga kotekaka hakona.
