Sapa uru jakäwisanxa, hipertensos usutanakan jan ukax jilïr irpirinakan wilap presión tuqit jukʼamp llakistanxa. Ususiri warminakan wila masinakapan jan waltʼäwip mä grupo especial ukham jan waltʼayatapsa janiw jukʼamp amtktanti.
Normal gama de presión de sangre ukaxa usuri warminakaruxa .
Aka wila ch’akhaxa 90-140mmhhg (12.0-18.7kPa) ukhamawa wila presión sistólica (alto presión) ukhamaraki 60-90mmHg (8.0-120kPa) wila presión diastólica (bajo presión) ukataki. Aka rango ukanx hipertensión jan ukax hipertensión fronteriza ukanakaw utjaspa, ukatx attención ukaw síndrome de hipertensión inducida de embarazo ukar puriñatakikix churasirakispa; Aka alcance ukata sipansa juk’ampi jisk’akiwa hipotensión uñacht’ayaspa, ukatxa manq’aña ch’amañchañatakixa wali askiwa.
Wila presión sistólica ukaxa ullart’awi qillqt’i kunapachatix chuyma ch’allxtayiri, ukampirusa wila presión diastólica ukaxa uñt’atawa 'rest' ukjaxa pä chuyma ch’allxtawi taypina, jilpachaxa '/' ukjamaraki 130/90 ukjamaraki.
Ususiri warminakax sapa usurïñ utar mantañax wilap presión ukamp apsuñapawa. Kunapachatï wilan presión uñakipañax jan walinak uñachtʼayi ukat walja kutiw jan walinak uñachtʼayi, ukatwa amuyañasa. Wilax 140/90 jila semanan pä kuti jilächi ukat normal ukhamächi ukhaxa, doctorax preeclampsia sat usux wilan presión satäkis uka tuqitwa utji sasaw qullirix yatxatani.
Ukhamaraki, amuyañawa, janchi tuqit amuyt’awinakatxa, taqiniw wila masinakapax mayj mayjapunispa, ukhamax janiw yant’äw lurañ amtanakax mayninakamp chikachasiñax wakiskiti. Uka yantʼa yantʼanakajj normaläkaspas ukhamwa doctorajj saski ukhajja, walikïskiwa.
¿Kunatsa sapa kuti prenatal examen utjkistu ukhajj wila masinakajajj presión de sangre lurañasa?
Qullirinakax usurnukstat warminakan física usup amuyapxañapatakix, prenatal uñakipäwinakanx wila masinakax síndrome de hipertensión gestacional jan ukax hipotensión ukanipxi, ukax jank’akiw yatxataspa.
Taqi kunat sipansa, pusi phaxsi nayraw ususir taykanakan wila masinakapax janïr usurïkasin kikipaki, ukat qullirinakax jutïr yatxatäwinakamp chikachasiñatakix wila presión de base ukham apnaqapxani. Uka pachanxa wila presión ukaxa janiwa aka pachana normal ukanxa utjkiti, ukaxa inasa hipertensión jan ukaxa hipotensión ukaxa janïra usuriptkipana utjchispa.
Uka qhipatsti, usurnukstat taykanakax sapa kutiw prenatal uñakipapxi ukhax wilap presión uñakipapxani, ukampirus normal ukanx janiw ukhamäkaspati. Mä kutixa wilaxa 20mm Hg ukharu wila ch’akhaxa jilxatani ukhaxa, hipertensión gestacional sata uñt’atarakiwa.
Uka ususir taykax pä semanan 140/90 wilan presión presión ukan uñakipatachi ukhaxa, ukat nayra medición ukax normal uñacht’ayi, ukax mä jan walt’äwi uñacht’ayaraki, ukat tiempopar diagnóstico ukat tratamiento ukanak munaraki.
Ususiri taykanakax p’iqi usu, pecho tightness, jan ukax sinti jan ch’amanïpxchi ukhax wali askiwa, jak’ankir hospitalar sarañax wali askiwa, wilap uñakipañataki, prenatal examen suyt’añat sipansa.
Jutïr qillqatanx akham sasaw sañäni: wila masinakapax jan suma sayt’atächi ukhaxa, usurnukstat warminakax kuns lurapxañapa? ¿Kunsa usurnukstat warminakan hipertensión ukamp lurañama?
Joytech ukax mä jach’a uñacht’äwiwa. Machaq uñstayat wila masinakax wali qullqit luratawa. Ukaxa mä juk’ampi chiqapa tupuñawa brazo shake indicador, indicador suelto de manguito ukatxa juk’ampi kimsa tupuña. Jiwasanki Wila tensiómetros ukax jumatakix mä suma utat uñjañ yanapiriwa.