Waljaniw jiwasampi jakasktanxa presión alta - kawkhantix wilax arteria pirqanakar sinti ch’amampiw bombeataspa, jan qullatäkaspa ukhax k’umaräñ tuqit jan walt’awinak utjayaspa.Ukhamarakiw hipertensión sata, ukax cardiovasculares usunakatak wali wakiskiriwa.Ukhamatwa, taqi kun lurañas wakisi, ukhamat juk’amp sumaptañataki uka condición – ukat kunjams ikiñax ukax wali wakiskiriwa.
Apnea de sueño ukaxa mä usuwa, ukaxa walja lapsos ukanakawa samsuñanxa utji.Ukaxa p’iqiruxa juk’ampi wila bombeapatakixa ch’amancharaki, sañäni, p’iqiru ukhamaraki chuymaru.Ukaxa arteria pirqanakaru juk’ampi presión uñstayi ukatxa wila presión ukaxa juk’ampi jach’aruwa puriyi, normalmente samsuñat sipansa.Akatjamata wilan oxígeno ukan jilxatatapax apnea de sueño ukanx wilax jilxattaspawa ukat sistema cardiovascular ukarux ch’amancharaki.Ukhamarus, apnea obstructiva del sueño (OSA) ukaniñax jaqirux complicaciones de hipertensión ukar puriñapatakiw jilxattayi.
'OSA ukax episodios de colapso de vías respiratorias ukanakamp uñt'atawa, ukax pulmones ukar thayax jark'iwa ukatx walja kutiw ikiñ pachanx ronquido ukat jadeo ukanakaw utji', sasaw The Sleep Foundation ukankirinakax sapxi.
'Apnea central del sueño (CSA) ukanx lapsos de respiración ukax utjiwa, kunatix p'iqin ukhamarak musculos ukanakax samañanx janiw sum aruskipt'apkiti.'
Medicover Hospitals ukan uñjir empresax akham siwa: 'Jilïr jilïr jaqinakax ikiñan qhiparapxi, janiw kunjams chiqpachan jikxatasipxi ukx payïr kuti lup'isa.
'Ukampis ikiñ tuqit yatxatirinakax ukhamarak qullirinakax ikiñan posición ukax wali askiwa sapxiwa.'Purakama, qhipäx jan ukax lado ikiñax ronquido, apnea de sueño, kunka ukat qhipäx usu, ukat yaqha qullañ tuqit jan walt'awinakaruw mayjt'ayaspa.'
¿Kunas ikiñatakix wali askïspa?
Ch’iqa tuqin ikiñax hipertensión ukatakix wali askiwa sasaw amuyasi kunatix ukax samarañapawa wila ch’akhanakaru wila ch’akhanakaru kutt’ayañataki wila ch’akhanakaru.
Ukhamaraki, qhipäx usux wali ikiñ jan walt’awinak utjayaspa, ukhamax kuna ikiñ posición ukanakat jithiqtañax kunatix aka chiqarux jan walt’ayaspawa.
'Ladoman samart'añaxa, qhipäxax jilpachax chiqak uñtatawa, ukax apnea de sueño ukar jisk'achañatakiw yanapt'aspa,' sasaw Medicover jupax yapxati.
Suma q’uma ikiñat sipansa, manq’añanak uñjañax wali wakiskiriwa, kunapachatix liyiñ jisk’achañ yant’ktan ukhamarak cardiovascular k’umaräñ tuqit jan walt’äwinakat jark’aqasiñataki.
Juk’amp yatxatañatakix aka chiqar mantasma www.sejoygroup.com ukan uñt’ayata