Sehlopha sa mathomo sa kgatelelo ya madi
120-139/80-89 tšeo e lego dikelo tše di phagamego tša kgatelelo ya madi ye e tlwaelegilego
140-159/90-99 ke ba mphato wa 1 kgatelelo ya madi.
160-179/100-109 ke ba mphato wa 2 kgatelelo ya madi.
E kgolo go feta 180/110, ke ya mphato wa 3 kgatelelo ya madi.
Ka gona o bala bjang kgatelelo ya madi nako le nako ge e elwa ka tsela e fapanego?Go bona gore go arolwa ga kgatelelo ya madi, ga e balwe go ya ka maemo a kgatelelo ya madi yeo e lekantšwego nako le nako, ke kgatelelo ya madi yeo e lekantšwego ntle le go nwa dihlare tša go lwantšha kgatelelo ya madi, e lego go hlopha ga gago ka noši kgatelelo ya madi.
Ka mohlala, ha u sa nwe meriana, khatello ea mali 180/110mmHg, e ke ea sehlopheng sa 3 kgatelelo ya madi, empa ka mor'a ho nka meriana ea antihypertensive, khatello ea mali e ile ea theoha ho 150/90mmHg, ebe nako ena e ntse e balwa ho ea ka kgatelelo ya madi ya mathomo ya mphato wa 3, feela taolo fase.
Pele o sa nwe dihlare, tekanyo ya kgatelelo ya madi le yona e na le diphetogo-phetogo tša kamoo e ka balwago ka gona
Ka mohlala, kgatelelo ya godimo ke maemo, kgatelelo ya fase ke maemo, gona go ya ka gore ke efe yeo e swanetšego go balwa?E swanetše go balwa go ya ka yeo e phagamego.Kgatelelo ya madi 160/120mmHg, kgatelelo ya godimo ke ya maemo a 2, kgatelelo ya fase ke ya maemo a 3, bjale ke maemo a makae?Ka gobane e swanetše go balwa go ya ka yeo e phagamego, ka gona e swanetše go ba kgatelelo ya madi ya mphato wa 3.Ke nnete, ga go na kgatelelo ya madi ya mphato wa 3 bjale, e bitšwa kgatelelo ya madi ya mphato wa 2.
Go thwe’ng ge e ba kgatelelo ya madi e fapana gabedi ka go latelana?Tabeng ena, ho kgothaletswa ho nka karolelano ya makhetlo a mabeli, le karohano ea metsotso e 5 pakeng tsa makhetlo a mabeli;ge e le gore phapano magareng ga makga a mabedi e godimo go feta 5mmHg, gona ela makga a 3 gomme o tšee palogare.
Go thwe’ng ge e ba tekanyo ya sepetlele e sa swane le tekanyo ya ka gae?
Ka kakaretšo, tekanyetšo ya go ahlola kgatelelo ya madi yeo e lekantšwego sepetlele ke 140/90mmHg, eupša tekanyetšo ya go ela ka gae ke ≥135/85mmHg go ahlola kgatelelo ya madi, gomme ≥135/85mmHg e lekana le ≥140/90mmHg sepetlele.
Ke nnete, ge e ba kgatelelo ya madi e fetofetoga, mokgwa wo o nepagetšego kudu ke go hlokomela kgatelelo ya madi ya go sepela, ke gore, go hlokomela diiri tše 24 tša kgatelelo ya madi, go bona boemo bjo bo itšego bja kgatelelo ya madi, kgatelelo ya madi ya go sepela ka palogare ya kgatelelo ya godimo / kgatelelo ya fase 24h ≥ 130 / . 80mmHg ya;goba letšatši ≥ 135 / 85mmHg;bošego ≥ 120 / 70mmHg.ka nahana bakeng sa tlhahlobo ya kgatelelo ya madi.
Tsela ya go fokotša kgatelelo ya madi
Ka morago ga ge kgatelelo ya madi e hweditšwe, kamoo go ka fokotšago kgatelelo ya madi, ga bjale mekgwa e nnoši ya semmušo ya go fokotša kgatelelo ya madi ke mokgwa wa bophelo bjo bobotse le dihlare-tagi tša semmušo tša go lwantšha kgatelelo ya madi ge go nyakega.
Bakeng sa kgatelelo ya madi yeo e sa tšwago go utollwa ya mphato wa 1, ke gore kgatelelo ya madi yeo e sa fetego 160/100mmHg, o ka thoma ka go theoša kgatelelo ya gago ya madi ka mokgwa wa bophelo wo o phetšego gabotse, dijo tša letswai le lenyenyane, dijo tša potasiamo e phagamego, go phegelela go itšhidulla, o se ke wa dula go fihla bošego, laola boima bja mmele, go dula kgole le go kgoga le bjala, go fokotša kgateletšego bjalobjalo ka moka di loketše taolo ya kgatelelo ya madi.
Ge e ba ka morago ga dikgwedi tše 3, kgatelelo ya madi e sa dutše e se ya theoga ka tlase ga 140/90, gona re swanetše go nagana ka go fokotša kgatelelo ya madi gotee le dihlare-tagi tša go lwantšha kgatelelo ya madi;goba ge kgatelelo ya madi e phagamego e hwetšwa, e šetše e le ka godimo ga 160/100mmHg, goba e phagame go feta 140/90mmHg, e kopantšwe le bolwetši bja swikiri goba bolwetši bja pelo, bjoko le dipshio, gona o swanetše go nwa dihlare tša go lwantšha kgatelelo ya madi mmogo go fokotša kgatelelo ya madi ka pela ka mo go kgonegago .
Ge e le kgetho e itšego ya gore ke seokobatši sefe sa go lwantšha kgatelelo ya madi, goba gore ke mehuta efe ya dihlare tša go lwantšha kgatelelo ya madi, tšeo di swanetšego go tšewa ka tlase ga tlhahlo ya ngaka ya setsebi, o ka se no kgetha dihlare tša go lwantšha kgatelelo ya madi.
Pakane ya rena ke go ba le kgatelelo ya madi ka tlase ga 140/90.Go batho ba nywaga ya magareng, kudu-kudu bafsa ba ka tlase ga nywaga e 45, kgatelelo ya madi e swanetše go theošetšwa ka tlase ga 120/80 ka mo go kgonegago e le gore kotsi ya malwetši a pelo le methapo ya bjoko e be tlase.
Ge re phetha, tsela e nnoši ya go thibela ka mo go atlegilego mathata a fapa-fapanego a kgatelelo ya madi ke go hlokomela kgatelelo ya madi gabotse le go e lemoga le go e laola ka pela.
