Ramaddii jalqabaa dhiibbaa dhiigaa
120-139/80-89 kanneen gatiiwwan dhiibbaa dhiigaa idilee ol’aanaa ta’an
140-159/90-99 kan sadarkaa 1ffaa dhiibbaa dhiigaa ti.
160-179/100-109 kan sadarkaa 2ffaa dhiibbaa dhiigaa ti.
180/110 ol, kan dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 3ffaati.
Kanaafuu akkamitti shallagdu dhiibbaan dhiigaa yeroo hunda haala adda addaatiin safaramu?Ramaddii dhiibbaa dhiigaa murteessuuf akkaataa istaandaardii dhiibbaa dhiigaa yeroo hunda safaramuun osoo hin taane, dhiibbaa dhiigaa qoricha farra dhiibbaa dhiigaa osoo hin fudhatiin safaramu yoo ta'u, kunis ramaddii dhiibbaa dhiigaa mataa keetii ti.
Fakkeenyaaf, yeroo qoricha hin fudhanne dhiibbaan dhiigaa 180/110mmHg, kan dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 3ffaa ta'a, garuu qoricha farra dhiibbaa dhiigaa erga fudhannee booda dhiibbaan dhiigaa gara 150/90mmHg gadi bu'e, sana booda yeroon kun ammallee akkaataa dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 3ffaa isa jalqabaatiin shallagama, qofa to’achuu gadi.
Qoricha fudhachuu dhiisuun dura safartuun dhiibbaa dhiigaas akkaataa itti lakkaa'amu jijjiirama qaba
Fakkeenyaaf dhiibbaan ol’aanaan sadarkaa, dhiibbaan gadi aanaan sadarkaa, sana booda akka isa kamitti shallagamuu?Akka isa ol aanaatti shallagamuu qaba.Dhiibbaan dhiigaa 160/120mmHg, dhiibbaan guddaan kan sadarkaa 2, dhiibbaan gadi aanaan kan sadarkaa 3, kanaaf sadarkaa meeqa?Sababni isaas akkaataa isa ol’aanaatiin shallagamuu qaba, kanaaf dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 3ffaa ta’uu qaba.Dhugaadha, amma dhiibbaan dhiigaa sadarkaa 3ffaa hin jiru, dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 2ffaa jedhama.
Dhiibbaan dhiigaa yeroo lama walitti aansuun adda yoo ta’e hoo?Haala kana keessatti, giddu galeessa yeroo lamaan fudhachuun ni gorfama, yeroo lamaan gidduutti daqiiqaa 5 gidduutti;yoo garaagarummaan yeroo lamaan gidduu jiru 5mmHg ol ta’e, sana booda yeroo 3 safariitii giddu galeessa fudhadhu.
Safartuun hospitaala keessatti safartuu mana keessatti safartuu wajjin tokko yoo hin taane hoo?
Walumaagalatti, istaandardiin dhiibbaa dhiigaa hospitaala keessatti safaramu 140/90mmHg yoo ta’u, garuu istaandardiin mana keessatti safaruu dhiibbaa dhiigaa murteessuuf ≥135/85mmHg yoo ta’u, ≥135/85mmHg ammoo hospitaala keessatti ≥140/90mmHg waliin walqixa.
Dhugaadha, yoo dhiibbaan dhiigaa jijjiirame, malli sirrii ta’e hordoffii dhiibbaa dhiigaa ambulatory, jechuunis hordoffii dhiibbaa dhiigaa sa’aatii 24, haala dhiibbaa dhiigaa addaa arguuf, dhiibbaa dhiigaa ambulatory giddu galeessaan dhiibbaa olaanaa / dhiibbaa gadi aanaa 24h ≥ 130 / . 80mmHg kan ta’u;ykn guyyaa ≥ 135 / 85mmHg;halkan ≥ 120 / 70mmHg.dhiibbaa dhiigaa adda baasuuf ilaalamuu danda’a.
Akkaataa dhiibbaa dhiigaa gadi buusu
Dhiibbaan dhiigaa erga argamee booda, akkaataa dhiibbaa dhiigaa gadi buusu, yeroo ammaa kana malawwan idilee dhiibbaa dhiigaa hir’isuuf gargaaran jireenya fayya qabeessaa fi yeroo barbaachisaa ta’etti qoricha farra dhiibbaa dhiigaa sirnaa qofa.
Dhiibbaa dhiigaa sadarkaa 1ffaa haaraa argameef, jechuunis dhiibbaa dhiigaa 160/100mmHg hin caalleen, jalqaba dhiibbaa dhiigaa keessan karaa jireenya fayya qabeessa, soorata soogidda xiqqaa, nyaata pootaasiyeemii baay’ee qabu, sochii qaamaa irratti cichuu, yeroon booda hirribaa hin turre, to’achuu dandeessu ulfaatina qaamaa, tamboo xuuxuu fi alkoolii irraa fagaachuu, dhiphina hir’isuu fi kkf hundi isaanii dhiibbaa dhiigaa to’achuuf mijataa dha.
Yoo ji’a 3 booda ammallee dhiibbaan dhiigaa 140/90 gadi hin buune ta’e, qoricha farra dhiibbaa dhiigaa waliin ta’uun dhiibbaa dhiigaa gadi buusuuf yaaduu qabna;ykn yeroo dhiibbaan dhiigaa olka’aan argamu, duraanuu 160/100mmHg ol, ykn 140/90mmHg ol, dhukkuba sukkaaraa ykn dhukkuba onnee, sammuu fi tiruu waliin walitti makamee, sana booda dhiibbaa dhiigaa daftee gadi buusuuf qoricha farra dhiibbaa dhiigaa walitti fudhachuu qabda .
Filannoo addaa qoricha farra dhiibbaa dhiigaa kam, ykn qoricha farra dhiibbaa dhiigaa gosa kam, qajeelfama hakiima ogeessaatiin fudhatamuu akka qabu ilaalchisee, qoricha farra dhiibbaa dhiigaa qofa filachuu hin dandeessu.
Galmi keenya dhiibbaan dhiigaa 140/90 gadi qabaachuudha.Namoota umrii giddu galeessaa keessattuu dargaggoota umuriin isaanii waggaa 45 gadi ta’eef carraan dhukkuba onnee fi ujummoolee sammuu akka gadi bu’uuf dhiibbaan dhiigaa hanga danda’ametti gara 120/80 gadiitti gadi bu’uu qaba.
Xumura irratti, rakkoolee dhiibbaa dhiigaa adda addaa haala bu’a qabeessa ta’een ittisuuf karaan jiru tokkicha dhiibbaa dhiigaa akka gaariitti hordofuu fi dafanii adda baasuu fi to’achuu.
