Monkeypox ukax mä juk’a usuwa, ukax virus monkeypox infección ukampiw utji. Monkeypox virus ukax Género Ortopoxvirus de Poxviridae ukankiwa. Ortopoxvirus ukax viruela virus (curuela, viruela causante (vacuna de viruela ukatakiw apnaqasi) ukat virus de vacapox ukampiw utji.
Monkeypox ukax nayrïr kutiw 1958 maran jikxatasïna, kunawsatix pä pox ukham usunakax yatxatäwinakatak uñstayat mononakan p’akjatäna, ukatwa 'monkeypox' sutimp uñt’ayatäna. 1970 maranx República Democrática del Congo (RCR) ukax nayrïr jaqi mono moneypox uka tuqitw qillqt’awayi, ukax viruela ukan ch’aman chhaqtayatapawa. Uka pachatpachax monkeypox ukax yaqha walja markanakanw uñt’ayasi, ukax yaqha markanakanx wali uñt’atawa: Camerún, República Centroafricana, C ô Te d’Ivoire, República Democrática del Congo, Gabón, Liberia, Nigeria, República del Congo ukat Sierra Leona. Jilapart infecciones ukanakax República Democrática del Congo uksanw utji.
Jaqinakan monkeypox ukax África uksan anqäxanw utji ukatx internacionales viajes jan ukax importados animales ukanakamp chikt’atawa, Estados Unidos, Israel, Singapur ukat Reino Unido uksanx uka jan walt’awinakax utjarakiwa.
¿Kawkitsa juti? k'usillu?
Janiwa !
'chiqpachans sutix mä juk'a jan wali sutimpiw uñt'ayasi,' sasaw Rimoin jupax saraki. Inas ukax 'roedent pox' sasin sutichatächispa.
Centros de Control y Prevención de Enfermedades estadounidenses ukax sitio web ukanx 'monkeypox' sutix nayrïr grabado uka usut juti, 1958 maranxa, kunawsatix pä brotes ukanakax población mono ukan yatxatäwitak jark’aqatäki uka pachanx utjawayiwa.
Ukampis mononakajj janiw nayrïr carritonakäkiti. Ukhamasti, uka virus ukax ardillas, canguros, dormios jan ukax yaqha roedores ukanakan utjaskakispawa.
Monkeypox ukan natural anfitrionapax wali uñt’atawa. Ukampirus africano roedores ukat primates no humanos (kunjamakitix mononakax) virus ukanak apt’asipxaspa ukat jaqinakarux usuchjapxaspawa.
Janiw covid-19 ukar uñtaskiti, ukax wali contagioso ukhamawa, monkeypox ukax jilpachax janiw jaqinak taypin jaljtañax jasakikiti.
Kunawsatix jaqinakax jak’at uñt’atäpki ukhax monkeypox ukax jach’a gotas respiratorias ukanakanw jikxatasi; Directo contacto con lesiones de piel o líquidos cuerpo; jan ukax indirectamente q’añuchata isi jan ukax ikiñanak tuqiw.
Jilapart jaqinakax monkeypox ukampiw usuntapxi, ukax sintomanakarjam llamp’u gripe ukaniwa, kunjamakitix Calentura ukat qhipäx usu, ukhamarak erupciones ukanakax espontáneamente pä semanat pusi semananakan chhaqtawayxi.
Organización Mundial de la Salud ukankirinakax sapxiwa, monkeypox ukan jiwapki uka jaqinakax 1% ukjat 10% ukjakamaw utji ..
Kunayman medidas ukanakaw lurasispa, ukhamat virus de monkeypox infección ukar jark’aqañataki :
1. Janiwa uywanakampi jikisiñakiti, uka virus ukaxa (uka uywanakaxa usutächi jan ukaxa monkeypox ukana jiwata jikxatasi).
2. Janiwa kuna material ukanakampixa usut uywanakampi jikisiñakiti, kunjamatixa ikiñanaka.
3. Yaqha jaqinakat usuchjat usutanakar yaqhawjaru jaljtayaña, jupanakax inas infección ukankapchispa.
4. Infectados uywanakampi jan ukaxa jaqinakampi jikisiña qhipatxa suma amparampi q’umachaña manteniña. Amuyt’añataki, amparanakam jabonampi umampi jariqañamawa jan ukax alcohol basado en mano desinfectantes ukampiw jariqañama.
5. Usutanakaru uñjañanxa equipo de protección personal uka apnaqaña.
Utan desinfectantes comunes ukanakax virus monkeypox ukaruw jiwayapxaspa.
Aka tuqin uñjañamatakiw suyt’añama .