Sigaretnono kpɔa ŋusẽ gã aɖe ɖe ʋusɔgbɔdɔ dzi.Ne wono sigaret vɔ la, ʋusɔgbɔdɔlélawo ƒe dzi ƒe tsotso adzi ɖe edzi abe zi gbɔ zi 5-20 le miniti ɖeka me, eye ʋu ƒe sisi le ʋuka me hã adzi ɖe edzi abe 10-25mmHg ene.Atamanono ɣeyiɣi didi kple esi nu sẽ, si fia be woano sigaret 30-40 gbesiagbe, ate ŋu ana ʋuka suewo natsi atraɖii.
Atamanono dzena le amegbetɔ ƒe ʋu ƒe sisi koŋ ŋu le zã me, eye atamanono ɣeyiɣi didi ana ʋu ƒe sisi nadzi ɖe edzi ŋutɔ le zã me.Ʋu ƒe sisi le zã me ana miameʋuka nadzi ɖe edzi, eyata menye ɖeko atamanono kpɔa ŋusẽ ɖe ʋu ƒe sisi dzi ko o, ke ehea dzidɔ hã vɛ.Nukatae atamanono nana ʋu ƒe sisi dzina ɖe edzi?Esia le alea elabena nusiwo gblẽa nu le ame ŋu, abe nicotine ene, sɔ gbɔ ɖe atama me.Nicotine ate ŋu aʋã titina lãmeka kple veveseseɖeamenu ƒe lãmeka, eye wòaʋã adrenal gland hã be wòaɖe catecholamine gbogbo aɖe ɖa, si ate ŋu ana dzi naƒo kabakaba, axe ʋukawo, eye wòana ʋu ƒe sisi nadzi ɖe edzi.
Numekuku aɖe si wowɔ le ame 5000 kloe siwo wokplɔ ɖo ƒe 14.5 ŋu ɖee fia be ƒe titinatɔwo kple ame tsitsi siwo no atama ɣeyiɣi didi aɖe eye wono atama ƒe ʋusɔgbɔdɔ sɔ gbɔ wu ƒe titinatɔ siwo menoa atama o ƒe ʋusɔgbɔdɔ zi gbɔ zi 1.15 kple 1.08 eye ame tsitsiwo, le wo nɔewo yome.Nyateƒee, agbɔsɔsɔ sia mesɔ gbɔ akpa o, eyata numekuku sia xɔe se be atamanono nye afɔku si sɔ na ʋusɔgbɔdɔ.
Tsɔ kpe ɖe eŋu la, nyatakaka aɖewo hã li siwo ɖee fia be dɔnɔ siwo ŋu ʋusɔgbɔdɔ le siwo si atamanono zu numame na, le esi woƒe vevesese ɖe ʋusɔgbɔdɔtikewo ŋu dzi ɖe kpɔtɔ ta la, ʋusɔgbɔdɔnutsitikewo zazã menɔa bɔbɔe be woakpɔ ŋusẽ si ana dzidzeme wo o, eye ele be woadzi agbɔsɔsɔme si wozãna gɔ̃ hã ɖe edzi.
Woate ŋu akpɔe be atamanono kpɔa ŋusẽ gã aɖe ɖe ʋusɔgbɔdɔ dzi.
Eyata míele aɖaŋu ɖom na amesiwo si atamanono zu numame na vevietɔ na dɔnɔ siwo ŋu ʋusɔgbɔdɔ le be woaɖe asi le numame gbegblẽ sia ŋu le ɣeyiɣi aɖe megbe.
Ne mèsusu be atamanono gblẽa nu le wò lãmesẽ ŋu o la, àte ŋu atsɔ wò ʋu ƒe sisi adzidze wò ʋu ƒe sisi aƒeme zã ʋu ƒe sisidzidzenu le atamanono vɔ megbe nàtsɔ aɖo kpe wò nukpɔsusu dzi.
