Cigarro pitayqa ancha allinmi hipertensión nisqapi. Cigarrota pitaspaqa, hipertensos unqusqakunap sunqup ritmonqa yaqa 5-20 kutita sapa minuto yapakunqa, chanta presión sistólica kaqtaq yaqa 10-25mmHg yapakunqa. Unay pachapaq chaymanta sinchi cigarrota pitaspa, chaytaq 30-40 cigarrillosta p’unchawpi fumayta atin, kayqa sapa kuti ñit’iyta ruwanman kay huch’uy arterias kaqmanta.
Tutapi runap yawar ñit’iyninpaqqa astawanqa cigarrota pitayqa rikukun, unayta cigarrota pitayqa tutapi yawar ñit’iyta yapanqa. Tutapi yawar ñit’iyqa hipertrofia ventricular izquierda nisqatan apamunqa, chaymi mana yawarpa presión nisqallantachu cigarrota pitayqa, aswanpas sonqopi sasachakuykunamanmi apan. ¿Imaraykutaq cigarrota pitayqa yawar ñit’iyta wicharichin? Chayqa kanman tabacopi achka mana allin sustanciakuna kasqanraykum, ahinataq nicotina nisqa. Nicotinaqa nervio centralta, nervio simpático nisqatapas kallpachanmanmi, hinallataqmi glándula suprarrenal nisqatapas kallpachanman hatun catecolamina nisqa kacharinanpaq, chaymi sonqoq ritmonta usqhaylla ruwanman, yawar ch’unchulkunatataqmi k’irinman, yawar ñit’iytataq yapanman.
Huk estudio yaqa 5000 runakunamanta, paykunan qatiparqanku 14,5 watapaq, chaypin tarikurqan, chay hipertensión de las personas media-agedas y mayores que habían fumado por mucho tiempo y habían fumado era 1,15 y 1,08 veces que la de las personas no fumadoras y machu runakunamanta, chayman hina. Chiqamanta, kay proporción mana ancha hatunchu, chayrayku kay yachayqa creen kay tabaquismo huk factor de riesgo moderado kaqta kay hipertensión kaqpaq.
Hinallataq, kantaqmi datos rikuchiq kay hipertensión kaqwan unqusqakuna kay costumbreyuq kay cigarrota pitayta, kay pisiyachisqa sensibilidad kaqrayku kay antihipertensivos hampikunaman, kay antihipertensivo hampiyqa mana facilchu kay eficacia satisfactoria kaqta tarinapaq, chanta kay dosis yapananku tiyan.
Rikukunmi cigarrota pitayqa ancha allinta hipertensión nisqapi.
Chayrayku, pikunachus costumbreyuq kanku cigarrota pitayta astawanqa hipertensión kaqwan unqusqakunaman yuyaychakun kay mana allin costumbreta tiempopi saqinankupaq.
Sichus mana yuyankichu cigarrota pitay mana allin kananpaq qhali kayniykipaq chayqa, yawar ñit’isqaykita tupuyta atinki. Wasipi cigarrota pitasqayki qhepaman presión arterial nisqa monitores nisqakunata utilizay, chhaynapi imachus piensasqaykita rikuchinaykipaq.