Tamboo xuuxuun dhiibbaa dhiigaa irratti dhiibbaa guddaa qaba.Erga sigaaraa xuuxanii booda, dha'annaan onnee dhukkubsattoota dhiibbaa dhiigaa qaban daqiiqaa tokkotti gara dachaa 5-20 ni dabala, dhiibbaan dhiigaa sistoolikiis gara 10-25mmHg ni dabala.Yeroo dheeraa fi baay’ee tamboo xuuxuun, jechuunis guyyaatti sigaaraa 30-40 xuuxuun, ujummoolee dhiigaa xixiqqoo walitti fufiinsaan akka dhiphatan gochuu danda’a.
Keessattuu tamboo xuuxuun dhiibbaa dhiigaa namaa irratti halkan kan mul’atu yoo ta’u, yeroo dheeraaf tamboo xuuxuun halkan dhiibbaa dhiigaa haalaan ni dabala.Halkan dhiibbaan dhiigaa olka’uun left ventricular hypertrophy waan fiduuf tamboo xuuxuun dhiibbaa dhiigaa irratti dhiibbaa uumuu qofa osoo hin taane rakkoo onnee fida.Tamboo xuuxuun dhiibbaa dhiigaa maaliif ol kaasa?Sababni isaas tamboo wantoota miidhaa geessisan kan akka nikootiinii hedduu of keessaa qaba.Nikotiiniin narvii giddugaleessaa fi narvii mararfannaa kakaasuu danda’a, akkasumas ujummoon adreenaalii kakaasuun catecholamine baay’ee akka gadi lakkisu gochuu danda’a, kunis dha’annaa onnee saffisiisuun, ujummoo dhiigaa dhiphisuu fi dhiibbaa dhiigaa dabaluu danda’a.
Qorannoon namoota gara 5000 ta’an kanneen waggaa 14.5 hordofaman irratti gaggeeffame akka agarsiisutti dhiibbaan dhiigaa namoota umrii giddu galeessaa fi maanguddoota yeroo dheeraaf tamboo xuuxanii fi tamboo xuuxanii kan tamboo hin xuuxne umrii giddu galeessaa fi maanguddoota, akkaataa wal duraa duubaan.Dhugaadha, hammi kun baay’ee ol’aanaa waan hin taaneef, qorannoon kun tamboo xuuxuun dhiibbaa dhiigaa sadarkaa giddu galeessaa akka ta’e amana.
Kana malees, dhukkubsattoonni dhiibbaa dhiigaa qaban kanneen amala tamboo xuuxuu qaban, sababa miira qoricha farra dhiibbaa dhiigaa hir’achuu isaaniitiin, wal’aansi farra dhiibbaa dhiigaa bu’a qabeessummaa quubsaa argachuun salphaa akka hin taane, fi illee doosiin isaa dabaluu akka qaban ragaaleen agarsiisan jiru.
Tamboo xuuxuun dhiibbaa dhiigaa irratti dhiibbaa guddaa akka qabu hubachuun ni danda’ama.
Kanaaf warri amala tamboo xuuxuu keessattuu dhukkubsattoota dhiibbaa dhiigaa qabaniif amala badaa kana yeroon akka dhiisan gorfama.
Tamboo xuuxuun fayyaa kee irratti miidhaa qaba jettee yoo sitti hin fakkaanne dhiibbaa dhiigaa kee kan keetiin madaaluu dandeessa mana keessatti erga tamboo xuuxan booda meeshaa dhiibbaa dhiigaa hordofuun yaada keessan mirkaneessuuf fayyadamaa.
