Kgateletšo ya madi e ama motho o tee go ba bane ba bagolo kua UK, eupša batho ba bantši bao ba nago le boemo bjo ga ba tsebe gore ba na le bjona.Se ke ka gobane dika di lemogwa ka sewelo.Tsela ye kaone ya go hwetša ge e ba o na le kgatelelo ya godimo ya madi ke go dira gore go bala ga gago go hlahlobje ka mehla ke ngaka ya gago ya setšhaba goba rakhemisi wa lefelong leo goba go šomiša sedirišwa sa go hlokomela kgatelelo ya madi ka gae.Kgateletšo ya madi le yona e ka thibelwa goba ya fokotšwa ka go ja dijo tše di phetšego gabotse.
Dinyakišišo di bontšhitše gore beetroot e ka fokotša kgatelelo ya madi kudu ka morago ga diiri tše mmalwa feela tša go e ja
Bjalo ka molao wa kakaretšo NHS e kgothaletša go fokotša tekanyo ya letswai dijong le go ja dienywa le merogo e ntši.
E hlalosa: 'Letswai le phagamiša kgatelelo ya gago ya madi. Ge o eja letswai le le ntši, ke moo kgatelelo ya gago ya madi e lego godimo.'
'Go ja dijo tša makhura a fase tšeo di akaretšago tlhale ye ntši, go swana le reisi ya mabele a feletšego, borotho le pasta, le dienywa le merogo ye ntši le gona go thuša go fokotša kgatelelo ya madi.'
Eupša dijo le dino tša motho ka o tee ka o tee le tšona di bontšhitšwe dinyakišišong gore di swere dika tša go fokotša kgatelelo ya madi.
Ge go tliwa tabeng ya dijo tša mathomo tša letšatši, dijo tša mesong le go kgetha gore ke seno sefe seo o swanetšego go ba le sona, kgetho e botse e ka ba matutu a beetroot.
Dinyakišišo di bontšhitše gore beetroot e ka fokotša kgatelelo ya madi kudu ka morago ga diiri tše mmalwa feela tša go e ja.
Bobedi matutu a matala a beetroot le beetroot ye e apeilwego di hweditšwe di šoma gabotse go fokotša kgatelelo ya madi le go fokotša go ruruga.
Di-beetrot ka tlhago di na le tekanyo e kgolo ya di- nitrate, tšeo mmele o di fetošago go ba di- nitric oxide.
Motswako wo o katološa methapo ya madi, e lego seo se kaonefatšago go elela ga madi le go fokotša kgatelelo ya madi ka kakaretšo.
Ge go tliwa tabeng ya dijo tše kaone kudu tšeo di ka jewago bakeng sa dijo tša mesong, dinyakišišo tše mmalwa di šišinya gore go ja oats go ka thuša go boloka kgatelelo ya madi e le boemong bjo bobotse.
Faeba e ka ba le mohola go kgatelelo ya madi, eupša ke tlhale ye e qhibidigago ka mo go kgethegilego (yeo e lego ka gare ga oats) yeo e tswalanywago le go fokotša kgatelelo ya madi.
Thuto ya dibeke tše 12 yeo e akaretšago batho ba 110 bao ba nago le kgatelelo ya godimo ya madi yeo e sa alafšego e hweditše gore go ja 8g ya tlhale ye e qhibidigago go tšwa go oats ka letšatši go fokotša bobedi kgatelelo ya madi ya systolic le diastolic, ge e bapetšwa le sehlopha sa taolo.
Kgateletšo ya systolic ke palo ye e phagamego godimo ga go bala gomme e ela maatla ao pelo e pompago madi ka ona go dikologa mmele.
Kgatelelo ya diastolic ke palo ya fase gomme e ela go ganetša go elela ga madi ka methapong ya madi.
