Enzirukanya ya buli lunaku eya puleesa: amagezi ga ssaayansi okuva ku mmere okutuuka ku bulamu .

Puleesa entono oba puleesa entono, mu bujjuvu si ya bulabe eri obulamu naye eyinza okuvaako obubonero ng’okuziyira n’okukuba omutima, ekiyinza okukosa emirimu gya buli lunaku n’okukola obulungi. Okutegeera ebivaako n‟okussa mu nkola enkyukakyuka entonotono mu mmere n‟obulamu kiyinza okuyamba ennyo mu kukendeeza ku bubonero n‟okulongoosa embeera y‟obulamu okutwaliza awamu.

Obubonero obutera n’ebivaako puleesa entono .

Obubonero obumanyiddwa nga puleesa entono mulimu okuziyira, okulaba obubi, okuziyira n’okukoowa. Puleesa bw’egwa wansi wa 90/60 mmHg, obubonero buno buyinza okubaawo. Ebitera okuvaako ensonga eno mulimu:

• Endya embi : Obutabeera na vitamiini B12 ne folic acid kiyinza okuvaako okukendeera kw’omusaayi, ekiyinza okukendeeza ku puleesa.

• Okuggwaamu amazzi : Amazzi agatali gamala gasobola okukendeeza ku bunene bw’omusaayi, ekivaako puleesa entono.

• Okukozesa ennyo : Okukola emirimu gy’omubiri egy’amaanyi oba okukoowa ennyo kiyinza okuleeta enkyukakyuka mu puleesa okumala akaseera.

• Obutakwatagana mu busimu : Embeera nga obuzibu bw’ekibumba oba olubuto nabwo buyinza okuvaako puleesa entono.

Okulongoosa puleesa entono ng’oyita mu mmere .

• Hydration : Okubulwa amazzi mu mubiri kye kisinga okuleeta puleesa mu musaayi. Okunywa amazzi agamala kyetaagisa okukuuma puleesa enywevu.

• Vitamiini B12-rich Foods : Emmere nga ennyama, amagi, n’emmere ey’empeke erimu ebigo biyamba okuziyiza okukendeera kw’omusaayi n’okuwagira okutereeza puleesa ennungi.

• Emmere erimu ebirungo ebiyitibwa folate : Ebibala ebibisi, ebinyeebwa, n’ebibala by’omubisi gw’enjuki birungi nnyo okuziyiza okukendeera kw’omusaayi n’okutebenkeza puleesa.

• Omunnyo ogw’ekigero : Omunnyo gusobola okuyamba okulinnyisa puleesa. Okussaamu emmere ey’omunnyo ey’ekigero ng’ebintu eby’omu bipipa oba ebintu ebisiikiddwa kiyinza okuba eky’omugaso.

• Caffeine : Caffeine ow’ekigero okuva mu kaawa oba caayi asobola okulinnyisa puleesa okumala akaseera, ekiyinza okuyamba mu kuddukanya puleesa entono.

Ennongoosereza mu bulamu okuziyiza puleesa .

Ng’oggyeeko enkyukakyuka mu mmere, okwettanira emize gino wammanga kiyinza okwongera okuyamba mu kuddukanya puleesa entono:

• Weewale enkyukakyuka mu mbeera ey’amangu : Okusituka amangu ennyo okuva mu kutuula oba okugalamira kiyinza okuleetawo okuziyira. Twala obudde bwo ng’okyusa ebifo.

• Lya emmere entono, etera okuliibwa : Okulya emmere ennene kiyinza okuvaako puleesa okukka ng’omaze okulya. Weeroboze emmere entono emirundi mingi okuyamba okutebenkeza emitendera.

• Sigala amazzi : Okunywa amazzi agamala n’okukomya okunywa omwenge kye kisumuluzo ky’okuziyiza puleesa entono okuva mu kuggwaamu amazzi.

• Engoye ezinyigiriza : Okwambala obugatto obunyigiriza kiyinza okutumbula okutambula kw’omusaayi okudda mu mubiri ogwa waggulu, ekiyamba okukendeeza ku bubonero bwa puleesa entono.

• Weewale embeera ezibuguma : Ebbugumu erisukkiridde, gamba nga mu sauna oba mu kunaaba okw’ebbugumu, liyinza okwongera okukendeeza puleesa.

Okuddukanya puleesa nga bali lubuto .

Abakyala ab’embuto batera okufuna puleesa olw’enkyukakyuka mu busimu naddala mu biseera eby’olubereberye. Wadde nga kino kitera okuwona ng’olubuto lugenda mu maaso, okulondoola obutasalako kyetaagisa. Singa obubonero ng’okuziyira oba okuziyira bubaawo, kirungi okwebuuza ku mukugu mu by’obulamu.

Engeri y'okulondoola obulungi puleesa .

1. Kozesa eddagala erirondoola puleesa awaka
   bulijjo kiyinza okuyamba okulondoola enkyukakyuka mu puleesa n’okuzuula ensonga eziyinza okubaawo nga bukyali. Ekyuma kino Joytech Omulondozi wa Puleesa . ekyesigika, ekikozesebwa obulungi nga kikoleddwa okukozesebwa awaka, nga kirimu LCD ennene okulaga okusobola okwanguyirwa okusoma.

2. Kuuma okusoma kwo
   Okukuuma ebiwandiiko by’okusoma kwa puleesa kyetaagisa nnyo mu kwekenneenya ebyobulamu. Ekyuma ekikebera puleesa mu Joytech kikwatagana ne . Apps z’oku ssimu nga ziyita mu Bluetooth , okusobozesa abakozesa okutereka n’okuddamu okwetegereza ebisomeddwa emabega, okuyamba abakugu mu by’obulamu okukola ebiteeso ebisingawo.

Wadde nga puleesa entono tetera kuba ya bulabe, ekyasobola okukosa omutindo gw’obulamu. Nga bakola enkyukakyuka ennyangu mu mmere n’engeri y’obulamu n’okukozesa ebikozesebwa ebituufu eby’okulondoola puleesa, abantu ssekinnoomu basobola bulungi okuddukanya puleesa entono n’okukuuma obulamu okutwalira awamu. Tusuubira nti obukodyo buno obw’omugaso bukuyamba okuddukanya puleesa yo n’okulongoosa embeera yo.