Le míaƒe nyati mamlɛtɔ si 2 nd . June, míeƒo nu tso . Ʋu ƒe sisi si sɔ na funɔwo . Egbea la, nusi wòle be míawɔ ne funɔwo ƒe ʋu ƒe sisi meli ke o ŋue míele nu ƒom tsoe.
Nukae wòle be funɔwo nawɔ ne woƒe ʋu ƒe sisi meli ke o?
Ðe wòsɔ be ʋu ƒe sisi nakɔ ɣeaɖewoɣi eye ɣeaɖewoɣi la, ebɔbɔna le fufɔfɔ megbea?
Eŋutinunyalawo gblɔ na mí be le fufɔɣi la, ʋu ƒe sisi adzi ɖe edzi vie le ŋutilã me susuwo ta. Le titina ƒe akpaa dzi la, ʋu ƒe sisi dzi aɖe akpɔtɔ, eye le eƒe nuwuwu la, atrɔ ava nɔ nɔnɔme si sɔ me. Le fufɔɣi katã la, ʋu ƒe sisi anɔ tɔtrɔm vaseɖe afi aɖe.
Nyateƒee, zi geɖe la, tɔtrɔ siawo nɔa teƒe aɖe eye wotoa vovo le ame ɖesiaɖe ƒe ŋutilãmenɔnɔme nu. Vidada siwo fɔ fu ate ŋu akpɔ ɖɔkta hena nyatakaka bubuwo.
Woate ŋu akpɔe le esia me be funɔwo ƒe ʋu ƒe sisi ate ŋu atrɔ le teƒe aɖe, si sɔ ŋutɔ. Mehiã be vidada funɔwo natsi dzi o. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, taɖuame kple dzi ƒe tsotso hã nye dzesi siwo funɔ aɖewo ate ŋu akpɔ, si ate ŋu anye ʋusɔgbɔdɔ le fufɔɣi alo ɣeyiɣi kpui aɖe ƒe hypoxia.
Ne vidada funɔwo kpɔe be yewoƒe ʋu ƒe sisi mesɔ le aƒeme o, alo kasia ʋu ƒe sisi alo ʋusɔgbɔdɔ ƒe dzesiwo va dze wo dzi la, woate ŋu ayi kɔdzi aɖado wo kpɔ tsitotsito gbã. Mègatsi dzi fũu akpa o. Ðɔktaa aɖe nusianu me eye wòagblɔ alesi woawɔ atike na woe.
Nukae woawɔ kple ʋusɔgbɔdɔ le funɔwo ŋu?
Nyɔnu funɔ siwo ƒe ʋu sɔ gbɔ ate ŋu ade funɔwo kple fugboewo ƒe agbe dedie tẽ, vevietɔ le vidzidzi me. Eyata fufɔfɔ ƒe ʋusɔgbɔdɔ ƒoƒo ɖa nye nusi vidada ɖesiaɖe si fɔ fu la le mɔ kpɔm na, gake nukae wòle be míawɔ ne míexɔe le vo me?
Nu gbãtɔe nye be woadi atikewɔwɔ si sɔ ɖe ɣeyiɣia nu. Ðɔktaa ɖoa atikewɔwɔ ƒe ɖoɖo nyuitɔ kekeake si wotu ɖe nɔnɔme tɔxɛ si me nyɔnu funɔa le dzi. Ne wokpɔe kaba eye wowɔ atike nɛ ɖe game dzi la, ate ŋu aɖe ʋusɔgbɔdɔ ƒe nugbegblẽ le funɔa kple fugboea ŋu dzi akpɔtɔ.
Evelia, ele vevie be woalé ŋku ɖe nuɖuɖu ŋu. Togbɔ be ele be vidada funɔwo nalé ŋku ɖe nunyiame ƒe dadasɔ ŋu hã la, ele be woalé ŋku ɖe nuɖuɖu siwo me nunyiame sɔ gbɔ ɖo kple esiwo me ami sɔ gbɔ ɖo ɖuɖu ŋu geɖe wu, eye womagaɖu nu wòagbɔ eme o. Esiawoe nye nusiwo hea ʋusɔgbɔdɔ vɛ tẽ wu.
Ne ʋusɔgbɔdɔ le fu ɖem na funɔwo xoxo la, ele vevie wu be woalé ŋku ɖe nya siawo ŋu, elabena funɔwo ate ŋu ahiã ɣeyiɣi geɖe wu be woaɖi ɖe eme, si ate ŋu ana nuɖuɖumeŋusẽ si hiã le ŋutilãa me dzi naɖe akpɔtɔ. Le ɣeyiɣi sia me la, ɖikeke mele eme o be nuɖuɖu siwo me nunyiame sɔ gbɔ ɖo ɖuɖu le dzoa dem dzoa me.
Tsɔ kpe ɖe eŋu la, ele be funɔ siwo ŋu ʋusɔgbɔdɔ le naƒo asa na nuɖuɖu siwo me dze sɔ gbɔ ɖo eye woɖua nuɖuɖu geɖe siwo me protein nyui le.
Le go bubu me la, ele be funɔ siwo ŋu fufɔfɔ ƒe ʋusɔgbɔdɔ le nalé ŋku ɖe mlɔƒe le woƒe miame le ɖiɖiɖemeɣi, si wɔa dɔ nyuie le tsinyegoe me eye ate ŋu ana vidzidɔa nawɔ dɔ nyuie wu eye wòaɖɔ vidzidɔa ƒe akpa si nye vidzidɔ me tsi ƒe sisi ɖo la me.
Ne ehiã be woatsɔ atikewo ada funɔ siwo ŋu fufɔfɔ ƒe ʋusɔgbɔdɔ le la, ele be ɖɔkta nakplɔ atikewɔwɔ ƒe ɖoɖo bliboa ɖo be woaƒo asa na emetsonu gbegblẽwo.
Nukae wòle be funɔwo nawɔ kple ʋusɔgbɔdɔ?
Susu vevi eve tae ʋusɔgbɔdɔ le funɔwo ŋu, ɖeka tso ʋusɔgbɔdɔ alo dɔléle bubuwo gbɔ le funɔwo ŋu, eye evelia tso alɔ̃dɔdɔ ƒe nɔnɔme si mesɔ o gbɔ. Ne gbãtɔae la, ke ehiã be woawɔ ɖe ɖɔktaa ƒe aɖaŋuɖoɖo dzi eye woawɔ nu aduadu kple ɖɔktaa veviedodotɔe; Ne eveliae la, ke nɔnɔme si me woate ŋu abɔbɔ ɖo la tɔtrɔ esime wòle nuɖuɖua ɖoɖo ɖe ɖoɖo nu le mɔ si sɔ nu sɔ gbɔ.
Le goawo katã me la, vidada funɔ siwo ƒe akɔta mlɔa anyi le fufɔfɔ megbe la nyea 'hypotension syndrome bɔbɔe le supine position'. Ne susu aɖe gbɔe ʋusɔgbɔdɔ tso la, ele be vidada funɔwo nawɔ ɖoɖo ɖe woƒe nuɖuɖu ŋu nyuie, woalé ŋku ɖe nunyiametikewo ŋu, eye woaɖu nuɖuɖu aɖewo siwo me dze sɔ gbɔ ɖo nyuie. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, àte ŋu ano tsi geɖe hã eye nàkpɔ gome le kamedede aɖe si me ya le me.
Ne ʋusɔgbɔdɔ le fu ɖem na vidada siwo fɔ fu la, zi geɖe la, woate ŋu aɖu ginger be woatsɔ adzi woƒe ʋu ƒe sisi ɖe edzi. Woate ŋu aɖu gbeɖoɖoɖi aɖewo, gbe dzĩwo, kple bubuawo hã be woana nunyiame nanyo ɖe edzi eye woatrɔ asi le woƒe ʋu ƒe sisi ŋu. Ƒo asa na nuɖuɖu siwo nye dzomeŋɔli melon kple seleri siwo ɖea ʋu ƒe sisi dzi kpɔtɔna la ɖuɖu.
Ne ʋusɔgbɔdɔ si ʋusɔgbɔdɔ hena vɛ gbɔe la, ele be nàɖu nuɖuɖu geɖe hã si naa ʋumenugbagbeviɣiwo, abe tɔmelã, azi, gbe, kple bubuawo ene, be ʋusɔgbɔdɔ nanyo ɖe edzi, ale be ʋu ƒe sisi nagado ake.
Ele be míade dzesii be ne nyɔnu funɔ aɖe ƒe dzi gbã le ʋu ƒe sisi ta ko la, ele be woaɖoe ɖe kɔdzi enumake be woaɖee, ana eƒe ʋu nadzi ɖe edzi, eye woawɔ atike nɛ nyuie eye wòawɔ dɔ nyuie.
Esi nènye vidada si fɔ fu, vevietɔ na amesiwo ƒe ʋu sɔ gbɔ alo oxygen mesɔ gbɔ ɖe ʋu me o ta la, ele be nàdzra . Home Sphygmomanometer le aƒeme be nàlé ŋku ɖe wò ʋu ƒe sisi ŋu ahatsɔ wò asitelefon alée ɖe mɔ̃ dzi. Nyatakaka siwo woŋlɔ ɖi akpe ɖe ɖɔktawo ŋu be woada wò ŋutilã ƒe nɔnɔme kpɔ.