विमानतळाच्या प्रदर्शनाक लागून कोरोनावायरसाचो प्रसार कित्याक थांबचो ना | विज्ञान

इंडोनेशियाच्या आचे बेसर हांगाच्या सुलतान इस्कंदर मुदा आंतरराष्ट्रीय विमानतळार 27 जानेवारीक जोर येवपाच्या टर्मिनलांत जोर येवपाच्या चिन्नां खातीर वैजकी अधिकारी प्रवाशाक स्कॅन करता.

फाटल्या 2 म्हयन्यांनी तुमी आंतरराष्ट्रीय पांवड्यार प्रवास केला जाल्यार तुमकां तांकां तोंड दिवचें पडलां आसतलें: भलायकी अधिकारी तुमच्या कपलाक थोड्या वेळा खातीर थर्मोमीटर बंदूक दाखोवपी वा खोंकलेचीं लक्षणां वा स्वास घेवपाचीं लक्षणां तपासपाक वतना पळयतना. जायते देश आतां पावपी आनी भायर सरपी हवाई प्रवाशांचेर पळयतात, जे व्हायरल रोग कोव्हिड-१९; कांय जाणांक प्रवाशांनी भलायकी घोशणापत्रां भरचीं पडटात. (कांय जाण तशेंच फकत प्रकोप हॉट स्पॉटांत आशिल्ल्यांक फकत बंदी घालतात वा क्वारंटायन करतात.)

भायर सरप आनी प्रवेशाची तपासणी करप खात्री दिवपी दिसूं येता, पूण हेर दुयेंसांचो अणभव दाखयता की स्क्रीनरांक संसर्ग जाल्ल्या प्रवाशांक सोदून काडप सामकें दुर्मिळ आसा. फकत फाटल्या सप्तकांत आठ प्रवाशांनी कोविड-19 ची पॉझिटिव्ह चांचणी केली आनी इटलींतल्यान शांघाय पावले आनी विमानतळाच्या स्क्रीनरांनी पास जाले, देखीक. आनी स्क्रीनरांक केन्ना केन्नाय केस मेळ्ळी जाल्यार लेगीत ताचो प्रकोपाच्या मार्गाचेर चडसो परिणाम जायना.

'अंतिम, प्रवाशांनी संसर्ग पकडपाचो हेतू आशिल्ले उपाय फकत थळाव्या महामारीक कळाव करतले आनी ताका आडावपाक ना,' म्हणटा बेन कावलिंग, हांग्कांग विद्यापिठांतलो रोगजंतूशास्त्रज्ञ. ताचो परिणाम किमान आसलो तरी सरकार कारवाय करता अशें दाखोवपा खातीर चड करून तपासणी सुरू जाता अशें तो आनी हेर म्हणटात.

तरी लेगीत फायदो जावंक शकता अशें संशोधक म्हणटात. प्रवाशांचें मुल्यांकन आनी क्विझिंग प्रवाशांनी विमानांत बसचे पयलीं-निमाणपाची तपासणी-कांय दुयेंत आशिल्ल्या वा प्रवास करपाक व्हायरसाच्या संपर्कांत आशिल्ल्या कांय जाणांक आडावंक शकतात. प्रवेश तपासणी, गंतव्य विमानतळार पावतकच केल्ली, एक संपत्ती म्हायती एकठांय करपाची संद जावंक शकता जी एक संसर्ग विमानाच्या वेळार पातळ्ळो आनी प्रवाशांनी दुयेंत पडल्यार कितें करचें हाचेर मार्गदर्शन करपाक मदत केली.

फकत ह्या सप्तकांत, कोरोनावायस प्रतिसादाचें फुडारपण करपी अमेरिकेचो उपाध्यक्ष माईक पेन्स हाणें इटली आनी दक्षिण कोरिया मेरेन थेट विमान सेवांचेर '100% स्क्रीनिंग' अशें उतर दिलें. काल फकत 143 नव्या प्रकरणांची म्हायती दिवपी चीनान, ' चीनाच्या राष्ट्रीय इमिग्रेशन प्रशासनांत अधिकारी आशिल्ल्या 1 मार्चाच्या पत्रकार परिशदेंत सांगलें, ' लियू हैताओ, ' लियू हैताओ हांणी सांगलें अशें राज्य प्रसारक सीसीटीव्हीन सांगलें.

आतां मेरेन संवसारभर कितल्या कोविड-19 केशींची तपासणी कळ्ळां तें स्पश्ट ना. भलायकी तपासणी अपेस आयिल्ल्यान चीनांतल्या वुहानांतल्यान भायर सरपाची विमान सेवा उण्यांत उणी एक न्यूझीलंडकाराक आडायल्या अशें न्यूझीलंड हेराल्डान म्हळां. अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांनी अमेरिकेच्या नागरिकांची, कायम राबित्याची आनी तांच्या कुटुंबाची तपासणी सुरू केली जी फाटल्या 14 दिसां भितर चीनांत 2 फेब्रुवारीक 11 विमानतळांचेर आसा. (त्या काळा भितर चीनांत आशिल्लो हेर कोणूय देशांत प्रवेश करूंक शकना.) 23 फेब्रुवारी मेरेन 46,016 हवाई प्रवाशांची तपासणी केल्ली; फकत एक चांचणी पॉझिटिव्ह आनी उपचारा खातीर वेगळे केल्लें, अशें अमेरिकेच्या सेंटर फॉर डिजीज कंट्रोल अँड प्रिवेंशन (सीडीसी) च्या 24 फेब्रुवारीच्या अहवाला प्रमाण. ताका लागून स्पश्टपणान अमेरिकेंत व्हायरस प्रसार थांबवंक ना, जे आयज सकाळीं मेरेन 99 केशी आसात अशें सीडीसीच्या मतान, आनी ताचे वांगडाच जपानांतल्या योकोहामा हांगाच्या वुहान आनी डायमंड प्रिन्सेस क्रूझ जहाजांतल्यान आनीक 49 जाणांनी परतून हाडले.

संसर्ग जाल्ल्या लोकांक नेटांतल्यान सरकपाक जायते मार्ग आसात. थर्मल स्कॅनर आनी हातांत आशिल्ले थर्मोमीटर परिपूर्ण नात. सगळ्यांत चड उणाव म्हळ्यार ते कातीचें तापमान मेजतात, जें जोराच्या कुडीच्या तापमाना परस चड वा उणें आसूं येता, जो जोरांचें मुखेल मेट्रीक आसता. ह्या उपकरणांक लागून खोटे पॉझिटिव्ह तशेंच खोटे नकारात्मकताय निर्माण जाता अशें युरोपीय संघटनेच्या भलायकी कार्यावळी प्रमाण. ( स्कॅनरांनी जोरदार म्हणून ध्वज दिवपी प्रवास करपी सादारणपणान दुय्यम स्क्रीनिंगांतल्यान वतात जंय तोंडांतल्यान, कान वा आर्मपिट थर्मोमीटर वापरतात त्या मनशाच्या तापमानाची खात्री करपाक.)

तशेंच प्रवाशांनी जोराची दडपशाय करपी वखदां घेवंक शकतात वा तांचीं लक्षणां आनी खंय आसात हाचे विशीं फट उलोवंक मेळटा. सगळ्यांत म्हत्वाचें म्हणल्यार, संसर्ग जाल्ले लोक अजूनय तांच्या उब्या अवस्थांत-म्हळ्यार तांकां लक्षणां नात-पद्दत चड करून चुकतात. Covid-19 खातीर तो काळ 2 ते 14 दिसां मदीं खंयच्याय सुवातेर आसूं येता.

इटलींतल्या बर्गामो हांगाच्या एका रेस्टॉरंटांतल्या आठ चीनी नागरिकांनी 27 आनी 29 फेब्रुवारीक शांघाय पुडोंग आंतरराष्ट्रीय विमानतळार पावले उपरांत चीनांत विमानतळाची तपासणी करप अपयशी जावपाची एक नाटकीय देख फकत थळाव्या माध्यमांतल्या तपशीलांतल्यान आनी झाजींग प्रांतांतल्या एका शारांतल्या भलायकी & कुटुंब नियोजन समितीच्या तपशीलांतल्यान एकठांय आयिल्ली म्हायती प्रमाण.

जानेवारीच्या निमाणे सावन 'noncontact थर्मल इमेजिंग' वापरून जोराच्या सगळ्या प्रवाशांचें स्कॅन करपाचें धोरण पुडोंग कडेन आसा; तशेंच प्रवाशांनी येतना भलायकेची स्थिती सांगची अशीय गरज आसा. रेस्टॉरंटांतल्या आठ कामगारांतल्या खंयच्याय कामगारांक लक्षणां आशिल्लीं काय ना, वा ते रिपोर्टिंग कशें हाताळटाले तें स्पश्ट ना. पूण सनदी गाडयो लिशुईक, तांचें मूळ गांव घेवन गेले उपरांत, प्रवाशांतलो एकलो दुयेंत पडलो; तिणें 1 मार्चाक कोव्हिड-19 ह्या व्हायरसाक SARS-COV-2 ह्या व्हायरसाची पॉझिटिव्ह चांचणी केली. दुसऱ्या दिसा उरिल्ल्या सात जाणांनी पॉझिटिव्हचीय चांचणी केली. 1 सप्तकांत झेजियांग प्रांतांत पयली पुष्टी जाल्लीं प्रकरणां आशिल्लीं.

निमाणें प्रवाशांनी संसर्ग पकडपाचो हेतू आशिल्ले उपाय फकत थळाव्या महामारीक कळाव करतले आनी ताका आडावपाक मेळचे नात.

फाटल्या अणभवांतय चड आत्मविस्वास निर्माण जायना. इंटरनॅशनल जर्नल ऑफ एनवायरनमेंटल रिसर्च अँड पब्लिक हेल्थांत 2019 वर्सा केल्ल्या समिक्षेंत संशोधकांनी फाटल्या 15 वर्सांत उजवाडाक आयिल्ल्या संसर्गजन्य रोग तपासणीचेर 114 शास्त्रीय पेपर आनी अहवाल हांची चवकशी केली. चडसो डेटा इबोला ह्या गंभीर व्हायरल रोगाची आसता, जाचो उब्या काळ 2 दीस आनी 3 सप्तकां मदीं खंयच्याय सुवातेर आसता. ऑगस्ट २०१४ ते जानेवारी २०१६ ह्या काळांत गिनी, लायबेरिया आनी सिएरा लियोन हांगा विमानांतल्यान विमानांतल्यान बसवचे पयलीं तपासणी केल्ल्या ३ लाख प्रवाशांमदीं एकूय इबोला केस मेळूंक ना, जांकां ह्या सगळ्यांनी व्हड इबोला महामारी आशिल्ली. पूण चार संसर्ग जाल्ल्या प्रवाशांनी अजून लक्षणां नाशिल्ल्यान भायर सरपाची तपासणी करून सरकले.

तरी लेगीत, निर्गमन स्क्रीनिंगान चड ड्रॅकोनियन प्रवास निर्बंधांक मुखार वचपाक मदत केल्ली आसूं येता, अप्रभावी देशांची राखण करपा खातीर उपाय घेतात हें दाखोवन, अशें पत्र, थेसाली विद्यापिठाच्या आनी सहकाऱ्यांच्या क्रिस्टोस हाजिच्रिस्टोडूलू आनी वर्वारा मौचतुरी हांणी बरयल्ल्या ह्या पेपरांत सांगलें. तांकां भायर सरपाची तपासणी करपाची संद मेळटली हें जाणून लेगीत इबोलाक उक्ते आशिल्ल्या कांय जाणांक प्रवास करपाचो यत्न लेगीत करपाक आडायला आसूं येता.

भोंवडेच्या दुसऱ्या तोंकाक स्क्रीनिंग करपाचें कितें? तैवान, सिंगापूर, ऑस्ट्रेलिया आनी कॅनडा ह्या सगळ्यांनी 2002-03 वर्साच्या प्रकोपाच्या काळांत कोविड-19 आनी तशेंच कोरोनावायरसाक लागून जावपी खर तीव्र श्वसन सिंड्रोम (SARS) खातीर प्रवेश तपासणी चालीक लायली; खंयच्याच दुयेंतीक खंयच्याच दुयेंतीक आडायलो ना. पूण ही प्रकोप चड करून तपासणी सुरू जातकच चड करून आशिल्ली आनी सार्साची सुरवात जावची न्हय म्हूण तो चड उशीर जालो: चारय देश वा प्रदेशांत पयलींच केशी आशिल्ल्यो. 2014-16 इबोला महामारी वेळार, पांच देशांनी येवपी प्रवाशांक लक्षणां आनी दुयेंती कडेन संभाव्य संपर्कांत येवपा विशीं विचारलें आनी जोराची तपासणी केली. तांकांय एकूय केस मेळूंक ना. पूण दोन संसर्ग जाल्ले, लक्षणां नाशिल्ल्या प्रवाशांनी प्रवेश स्क्रीनिंगांतल्यान, एक अमेरिकेंत आनी एक युनायटेड किंगडमांत एक.

चीन आनी जपान हांणी 2009 वर्साच्या एच1एन1 इन्फ्लूएंझा महामारी वेळार विस्तारीत प्रवेश तपासणी कार्यावळींत बसयले, पूण अभ्यासांतल्यान दिसून आयलें की, तपासणींतल्यान प्रत्यक्षांत व्हायरसाची लागण जाल्ल्या लोकांच्या ल्हान अंशांचो आस्पाव जाता आनी दोनूय देशांनी तरी म्हत्वाचे प्रकोप आशिल्ले अशें पंगडान आपल्या पुनरावलोकनांत अहवाल दिला. संसर्गजन्य प्रवाशांचें सोदून काडपाक प्रवेशाची तपासणी 'ineffective' आसा, Hadjichristodoulou आनी Mouchtouri Tell Science. निमाणें विमानतळार धरचे परस गंभीर संसर्गजन्य रोग आशिल्ले प्रवाशी हॉस्पिटल, क्लिनीक आनी वैजकी कार्यालयांत वतात. आनी स्क्रीनिंग खर्चीक आसा: कॅनडान आपल्या सार्स एंट्री स्क्रीनिंगाचेर अदमासाक 5.7 दशलक्ष डॉलर खर्च केलो आनी ऑस्ट्रेलियेन 2009 वर्सा एच1एन1 केसाक 50,000 डॉलर खर्च केलो, हाजिच्रिस्टोडूलू आनी मौचतुरी हांणी सांगलें.

दरेक संसर्गजन्य रोग वेगळो वागता, पूण कोव्हिड-19 खातीर विमानतळाची तपासणी सार्स वा महामारी फ्लू हांचे परस चड प्रभावी आसतली अशी अपेक्षा ह्या जोडप्याक ना. आनी ताचो प्रकोपाच्या मार्गाचेर म्हत्वाचो परिणाम जावपाची शक्यताय ना अशें काउलिंग सांगता.

हालींच्या काळांतल्या दोन मॉडेलिंग अभ्यासांतय प्रस्नचिन्नांत तपासणी केल्या. युरोपीयन सेंटर फॉर डिजीज प्रिवेंशन अँड कंट्रोल हांगाच्या संशोधकांनी कोव्हिड-19 च्या संसर्गान आनी चीनी शारां वयल्यान वचपी सुमार 75% प्रवाशांनी प्रवेश केल्ल्या तपासणेवरवीं मेळूंक ना असो निश्कर्श काडलो. लंडन स्कूल ऑफ हायजीन अँड ट्रॉपिकल मेडिसीनांतल्या एका पंगडाच्या एका अभ्यासा प्रमाण भायर सरप आनी प्रवेशाची तपासणी करप 'नव्या देशांत वा प्रदेशांनी संसर्ग जाल्ल्या प्रवाशांक वचप टाळपाची शक्यताय ना, जंय तांकां थळावें प्रसारण बीं घालूं येता.'

तरी लेगीत तपासणी आपणावपी देशां खातीर संवसारीक भलायकी संघटना फकत थर्मोमीटर बंदूक उबारपाची गजाल न्हय हाचेर भर दिता. चड धोक्याच्या संपर्कांतल्यान संभाव्य संपर्कांत येवपा खातीर तापमान आनी लक्षण तपासणी आनी प्रवाशांची मुलाखत घेवन भायर सरपाची तपासणी सुरू जावंक जाय. लक्षणीय प्रवाशांक फुडली वैजकी तपासणी आनी चांचणी दिवची, आनी पुष्टी केशींनी एकांतवास आनी उपचारा खातीर व्हरचे.

एंट्री स्क्रीनिंग फाटल्या कांय सप्तकांत दुयेंतीच्या खंयच्याय सुवातेर डेटा एकठांय करपा वांगडा जोडपाक जाय जे उपरांत तांचे संपर्क ट्रेस करपाक मदत करूंक शकता. तशेंच प्रवाशांनी रोगाची जागृताय वाडोवपा खातीर म्हायती दिवची आनी बरी वैयक्तीक नितळसाण करपाक प्रोत्साहन दिवचें अशें ड्यूक कुन्सन विद्यापिठाचे रोगजंतूशास्त्रज्ञ बेंजामिन अँडरसन सांगतात.

2020 अमेरिकन असोसिएशन फॉर द अॅडव्हान्समेंट ऑफ सायन्स. सगळे हक्क राखीव आसात. एएएएस हिनारी, अगोरा, ओआरे, कोरस, घड्याळ, क्रॉसरेफ आनी काउंटर हांचो भागीदार आसा.