Kofi yi nga ha nyika nsirhelelo wo karhi eka:
• Vuvabyi bya Parkinson.
• Vuvabyi bya chukele bya muxaka wa vumbirhi.
• Vuvabyi bya xivindzi, ku katsa na khensa ya xivindzi.
• Ku hlaseriwa hi mbilu na ku fa ka misiha.
Munhu lonkulu la tolovelekeke eU.S. Eka vunyingi bya vantshwa, lavakulu lava hanyeke kahle, caffeine a yi vonaki yi khumba mpimo wa chukele engatini hi ndlela leyi xiyekaka. Hi xiringaniso, ku va ni timiligramu leti fikaka eka 400 wa timiligramu ta caffeine hi siku swi vonaka swi hlayisekile. Hambiswiritano, caffeine yi khumba munhu un’wana ni un’wana hi ndlela leyi hambaneke.
Eka munhu loyi se a nga ni vuvabyi bya chukele, vuyelo bya caffeine eka ntirho wa insulin byi nga ha fambisana ni mpimo wa le henhla kumbe wa le hansi wa chukele engatini. Eka vanhu van’wana lava nga ni vuvabyi bya chukele, kwalomu ka 200 wa timiligramu ta caffeine — leswi ringanaka ni khapu yin’we ku ya eka timbirhi ta 8-ounce ta kofi ya ntima leyi swekiweke — swi nga ha vanga vuyelo lebyi.
Loko u ri ni vuvabyi bya chukele kumbe u ri karhi u lwela ku lawula mpimo wa chukele engatini ya wena, ku hunguta mpimo wa caffeine eka swakudya swa wena swi nga ha pfuna.
Swi tano ni hi vuyelo bya caffeine eka nsusumeto wa ngati. Nhlamulo ya nsusumeto wa ngati eka caffeine ya hambana hi ku ya hi munhu. Caffeine yi nga vanga ku andza ko koma kambe loku hlamarisaka eka wena . Ntshikelelo wa ngati , hambiloko u nga ri na nsusumeto wa le henhla wa ngati. A swi le rivaleni leswaku i yini lexi vangaka ku tlakuka loku ka nsusumeto wa ngati.
Valavisisi van’wana va tshemba leswaku caffeine yi nga sivela homoni leyi pfunaka ku endla leswaku misiha ya wena yi tshama yi ri karhi yi kula. Van’wana va ehleketa leswaku caffeine yi endla leswaku tindhawu ta wena ta adrenal ti humesa adrenaline yo tala, leswi endlaka leswaku nsusumeto wa wena wa ngati wu andza.
Vanhu van’wana lava tshamelaka ku nwa swakunwa leswi nga ni khafeyini va ni nsusumeto wa le henhla wa ngati wa siku na siku wa siku na siku ku tlula lava nwaka nchumu. Van’wana lava tshamelaka ku nwa swakunwa leswi nga ni khafeyini va khomiwa hi ku tiyisela ka caffeine. Hikwalaho ka sweswo, caffeine a yi na vuyelo bya nkarhi wo leha eka nsusumeto wa vona wa ngati.
Loko u ri ni nsusumeto wa le henhla wa ngati, vutisa mutivi wa wena wa rihanyo loko u fanele u ringanyeta kumbe u tshika ku nwa swakunwa leswi nga ni khafeyini.
Ndzawulo ya swakudya ni mirhi yi vula leswaku 400 wa timiligramu hi siku ra caffeine hi ntolovelo yi hlayisekile eka vanhu vo tala. Kambe, loko u vilerisiwa hi vuyelo bya caffeine eka nsusumeto wa wena wa ngati, ringeta ku hunguta mpimo wa caffeine leyi u yi nwaka ku ya eka 200 wa timiligramu hi siku — kwalomu ka mpimo lowu fanaka ni lowu hi ntolovelo wu nga eka khapu yin’we ku ya eka timbirhi ta 8-ounce ta kofi ya ntima leyi swekiweke.
Tsundzuka leswaku nhlayo ya caffeine eka kofi, swakunwa swa matimba na swakunwa swin’wana swa hambana kuya hi brand na ndlela yo lulamisela.
Nakambe, loko u ri ni nsusumeto wa le henhla wa ngati, papalata caffeine hi ku hatlisa emahlweni ka mintirho leyi hi ntumbuluko yi engetelaka nsusumeto wa wena wa ngati, yo tanihi ku endla vutiolori kumbe ku tirha hi matimba emirini. Leswi i swa nkoka swinene loko u ri ehandle naswona u ti tirhisa.
Leswaku u vona loko caffeine yi nga ha tlakusa nsusumeto wa wena wa ngati, kambela ya wena . Ntshikelelo wa ngati u nga si nwa khapu ya kofi kumbe swakunwa swin’wana leswi nga ni khafeyini ivi u tlhela u nwa 30 ku ya eka 120 wa timinete endzhaku ka sweswo. Loko nsusumeto wa wena wa ngati wu tlakuka hi kwalomu ka 5 ku ya eka 10 wa tinhla, u nga ha va ni vuxiyaxiya eka vuswikoti bya caffeine byo engetela nsusumeto wa ngati.
Tsundzuka leswaku nhlayo ya xiviri ya caffeine ya khapu ya kofi kumbe tiya yi nga ha hambana swinene. Swilo swofana na ku lulamisiwa xikan’we na nkarhi wo sweka swi khumba mpimo wa caffeine. Swikahle ku kambela swakunwa swa wena — hambi kuri kofi kumbe swakunwa swin’wana — kuva u kuma xitwi xa leswaku yina caffeine yo tanihi kwihi.
Ndlela leyinene yo hunguta caffeine i ku endla tano hakatsongo-tsongo ku ringana masiku yo hlayanyana ku ya eka vhiki leswaku ku papalatiwa ku pandza ka nhloko loku humaka. Kambe languta mirhi yihi na yihi leyi u nga yi tirhisaka kambirhi, tanihi leswi mirhi yin’wana yo titimela yi endliwaka hi caffeine. Leswi swi tolovelekile ngopfu eka mirhi ya ku pandza ka nhloko.
