Mogya mmoroso ka mpanyimfo baanan biara mu biako wɔ UK, nanso nnipa pii a wɔwɔ yare no nnim sɛ wɔwɔ bi.Nea enti a ɛte saa ne sɛ wɔntaa nhu sɛnkyerɛnne ahorow.Ɔkwan pa a wobɛfa so ahu sɛ wowɔ mogya mmoroso ne sɛ wobɛma wo GP anaa wo mpɔtam hɔ nnuruyɛfo ahwɛ w’akenkan daa anaasɛ wode afiri a wɔde hwɛ mogya mmoroso bedi dwuma wɔ fie.Wobetumi asiw mogya mmoroso nso ano anaasɛ ɛbɛtew so denam adidi a ɛfata a wobedi so.
Nhwehwɛmu ahorow ada no adi sɛ beetroot tumi ma mogya mmoroso so tew kɛse bere a wɔadi nnɔnhwerew kakraa bi pɛ akyi
Sɛnea mmara kyerɛ no, NHS kamfo kyerɛ sɛ wɔntew nkyene dodow a ɛwɔ aduan mu so na wonni nnuaba ne nhabannuru pii.
Ɛkyerɛkyerɛ mu sɛ: 'Nkyene ma wo mogya mmoroso kɔ soro. Dodow a wudi nkyene no, dodow no ara na wo mogya mmoroso kɔ soro.'
'Sɛ wudi aduan a srade nnim a ahoɔdennuru pii ka ho, te sɛ aburow a wɔayam, paanoo ne pasta, ne nnuaba ne nhabannuru pii nso boa ma mogya mmoroso so tew.'
Nanso wɔada no adi wɔ nhwehwɛmu ahorow mu sɛ ankorankoro aduan ne anonne nso kura su horow a ɛma mogya mmoroso ase.
Sɛ ɛba da no mu aduan a edi kan, anɔpaduan, ne anonne a wobɛpaw a, ebia nea eye a wobɛpaw ne beetroot nsu.
Nhwehwɛmu ahorow ada no adi sɛ beetroot tumi ma mogya mmoroso so tew kɛse bere a wɔadi nnɔnhwerew kakraa bi pɛ akyi.
Wohui sɛ beetroot nsu a wɔannoa ne beetroot a wɔanoa nyinaa tumi tew mogya mmoroso so na ɛtew ɔfe so.
Fi awosu mu no, nitrates pii wɔ beetroot mu, na nipadua no dan no nitric oxides.
Saa aduru yi trɛw mogya ntini no mu, na ɛma mogya no kɔ yiye na ɛtew mogya mmoroso nyinaa so.
Sɛ ɛba aduan a eye sen biara a wobedi anɔpaduan mu a, nhwehwɛmu ahorow bi akyerɛ sɛ oats a wodi betumi aboa ma mogya mmoroso akɔ so ayɛ nea ɛfata.
Fiber betumi ayɛ mfaso ama mogya mmoroso, nanso ɛyɛ soluble fiber titiriw (a ɛwɔ oats mu) a wɔde abata mogya mmoroso a ɛso tew ho.
Nhwehwɛmu bi a wɔde adapɛn 12 yɛɛ a ɛfa nnipa 110 a wɔwɔ mogya mmoroso a wɔansa ho yare ho no hui sɛ sɛ wɔnom fiber a ɛtumi nwura mu 8g a efi oats mu da biara a, ɛma mogya mmoroso a ɛwɔ systolic ne diastolic nyinaa so tew, bere a wɔde totoo kuw a wɔhwɛ so no ho no.
Systolic pressure yɛ dodow a ɛkorɔn wɔ akenkan bi so na ɛkyerɛ tumi a koma no de fa mogya twa nipadua no ho hyia.
Diastolic pressure ne dodow a ɛba fam na ɛkyerɛ sɛnea mogya a ɛkɔ mogya ntini no mu no tumi ko tia.