መዓልቲ ልዑል ጸቕጢ ደም ዓለም: ንልዑል ጸቕጢ ደም ንምክልኻል ዝሕግዙ ናይ ክኢላታት ምኽርታት

ልዑል ጸቕጢ ደም ሓደ ካብቶም ልሙዳት ሕዱር ሕማማት፡ ብሰፊሑ ኣፍልጦ ዝወሃቦ ኮይኑ፡ ገና ግን ብብዙሓት ብጌጋ ይርዳእ እዩ። ኣብዚ እዋን’ዚ ኣብ ቻይና ዝርከቡ ልዕሊ 200 ሚልዮን ዓበይቲ ሰባት ብዝለዓለ ጸቕጢ ደም ከም ዝሳቐዩ ይሕብር። ዝርገሐ እኳ እንተሃለወ፡ ብዛዕባ ምክልኻልን ሕክምናኡን ዝግበር ግጉይ ኣረኣእያታት ይቕጽል ኣሎ።

ግንቦት 17 ኣብ ዓለም ልዑል ጸቕጢ ደም መዓልቲ እያ፣ እዞም ክኢላታት ምኽርታት ድማ ምስ ልዑል ጸቕጢ ደም ዝተኣሳሰር ሽግር ንኸይትወጹ ክሕግዙኹም ተስፋ ንገብር።

ልዑል ጸቕጢ ደም ምርዳእ .

ልዑል ጸቕጢ ደም ብዝለዓለ ጸቕጢ ደም ዝልለ ስርዓታዊ ኩነታት እዩ። ብመሰረት ሃገራዊ ኮሚሽን ጥዕና፡ ንባብ ጸቕጢ ደም ንባብ ጸቕጢ ደም ካብ 140/90 ሚ.ሜ. እዚ መርመራ እዚ ንኣተዋጋድማ ህይወትን ምናልባት’ውን መድሃኒትን የኽእል።

ምክትል ዳይረክተር ማእከል ልዑል ጸቕጢ ደም ኣብ ሆስፒታል ፉዋይ ዶክተር ማ ዌንጁን፡ ጸቕጢ ደም ብውልቃዊ ቅዋም፡ ሕማማት፡ ስነ-ኣእምሮኣዊ ኩነታትን ጀነቲካዊ ረቛሒታትን ክጽሎ ከም ዝኽእል ብምግላጽ፡ ንገለ ሰባት ንልዑል ጸቕጢ ደም ዝያዳ ተቓላዕቲ ይገብሩ።

እቲ ዘስግእ ግን፡ ተርእዮ ልዑል ጸቕጢ ደም ኣብ መንእሰያትን ቆልዑን ከይተረፉ ይውስኽ ኣሎ፡ መብዛሕትኡ ግዜ ብሰንኪ ዘይጥዑይ ኣነባብራ እዩ። ዶክተር ማ ከም ዝሕብሮ፡ ኣብ ኣረጋውያን ልዑል ጸቕጢ ደም መብዛሕትኡ ግዜ ምስ ምትራር ሻምብቆታት ደም ዝተኣሳሰር ክኸውን ከሎ፡ ከም ዝተነጸለ ሲስቶሊክ ልዑል ጸቕጢ ደም ክቐርብ እንከሎ፡ መንእሰያት ውልቀሰባት ግን ብተለምዶ ልዑል ሲስቶሊክን ዲያስቶሊክን ጸቕጢ ወይ ዝተነጸለ ዲያስቶሊክ ልዑል ጸቕጢ ደም ከም ዘርእዩን፡ እዚ ድማ ብቐንዱ ብሰንኪ ኣነባብራ፡ ልምድታት ኣመጋግባን ጸቕጥን ከም ዘርእዩን ይሕብር።

ረቛሒታት ሓደጋን ምልክታትን

ልዑል ጸቕጢ ዘለዎም ስራሕ ዘለዎም ውልቀሰባት፡ እቶም ልዑል ጨውን ልዑል ስብሒ ዘለዎን ኣመጋግባ ዝወስዱ፡ እቶም ምንቅስቓስ ኣካላት ዝጎደሎም፡ ካብ መጠን ንላዕሊ ዘትክኹ ወይ ዝሰትዩ ድማ ኣብ ዝለዓለ ሓደጋ ይርከቡ። ብተወሳኺ ስብሕን ጀነቲካዊ ዝንባለታትን ኣብ ህጻናትን መንእሰያትን ንሓደጋ ልዑል ጸቕጢ ደም ክውስኽ ይኽእል።

ዶክተር ማ መንእሰያት ብቐጻሊ ’ ዩ። ጸቕጢ ደሞም ምክትታል ..

እቲ COVID-19 ለበዳ ንውልቃዊ ጥዕና ንቕሓት ኣዕቢዩዎ ስለዘሎ፡ ዝያዳ ስድራቤታት ከም በዓል ዝኣመሰሉ መሳርሒታት ሕክምና ንኽሕዙ ምኽንያት ኮይኑ ኣሎ። ጸቕጢ ደም ዝከታተሉ . ከም ቀጻሊ ምድንዛዝ፡ ሕማም ርእሲ፡ ናህሪ፡ ምጭብባጥ ኣፍልቢ፡ ድብዝዝ ዝበለ ራእይ፡ ወይ ምፍሳስ ኣፍንጫ ዝኣመሰሉ ምልክታት ልዑል ጸቕጢ ደም ከመልክቱ ይኽእሉን ሕክምናዊ ምኽሪ ክድርኹን ይግባእ።

ልዑል ጸቕጢ ደም ዘለዎም ሕሙማት ኩሉ ግዜ መድሃኒት የድልዮም ድዩ?

ሓደ ልሙድ እምነት፡ ልዑል ጸቕጢ ደም ምርመራ ማለት፡ ኣብ ጸረ-ልዑል ጸቕጢ ደም ዝርከቡ መድሃኒታት ምሉእ ዕድመ ምጽጋዕ ማለት እዩ። ይኹን እምበር እዚ ናይ ግድን ኣይኮነን። ምክትል ፕረዚደንት ሆስፒታል ዙያንግያ ዶክተር ሊዩ ሎንግፈይ፡ ልዕሊ 90% ካብቶም ልዑል ጸቕጢ ደም ዘለዎም ሕሙማት ብዘይተፈልጠ ጠንቅታት ቀዳማይ ደረጃ ልዑል ጸቕጢ ደም ከም ዝኾኑን፡ ንምፍዋስ ኣጸጋሚ ግን ከኣ ክትቆጻጸሮም ዘጸግም ምዃኑን ይገልጽ። እቶም ዝተረፉ ጉዳያት ካልኣዊ ልዑል ጸቕጢ ደም ኮይኖም፡ ነቲ መሰረታዊ ኩነታት ብምሕካም ክቆጻጸርዎ ወይ ንቡር ክኾኑ ይኽእሉ።

ኣብ ምሕደራ ልዑል ጸቕጢ ደም ምምሕያሽ ኣነባብራ ወሳኒ ምዃኑ ክኢላታት ይሰማምዑ። ዶክተር ጉኦ ሚንግ፡ ተሓጋጋዚ ዋና ሓኪም ክፍሊ ልብን ስርዓተ ደምን ሆስፒታል ሺዩዋን፡ ቀሊል ልዑል ጸቕጢ ደም ዘለዎም ሕሙማት (ትሕቲ 150/100 ሚ.ሜ.ሃ. ዶክተር ካኦ ዩ፡ ዋና ሓኪም ኣብ ዙያንግያ ሳልሳይ ሆስፒታል፡ ሓደስቲ ዝተለኸፉ ልዑል ጸቕጢ ደም ዘለዎም ሕሙማት፡ ብፍላይ ድማ መንእሰያት ትሕቲ 160/100 ሚ.ሜ.ሃ.ግ ንባብ ዘለዎምን ትርጉም ዘለዎም ምልክታት ወይ ምትሕውዋስ ሕማማት ዘይብሎምን፡ ጸቕጢ ደሞም ብመንገዲ ለውጢ ኣነባብራ ንቡር ክገብሮም ከም ዝኽእል ይውስኽ።

ናይ ኣመጋግባን ኣነባብራን ለበዋታት

እቲ 'ኣመጋግባ መምርሒታት ንልዑል ጸቕጢ ደም ዘለዎም ዓበይቲ (2023 ሕታም)' ብፖታሽየም ዝሃብተሙ መግብታት ምውሳኽ፡ ቀሊል ኣመጋግባ ምዕቃብን ልዑል ስብሕን ኮለስትሮልን ዘለዎም መግብታት ምውጋድን ይመክር። ብተወሳኺ ፋይበር ዝሃብተሙ ፍረታትን ኣሕምልትን፣ ማእከላይ መጠን እኽልን ቆፎን፣ ከምኡ’ውን ካብ ከም ጸባ፣ ዓሳ፣ ሶያ፣ ከምኡውን ተዛመድቲ ፍርያት ዝኣመሰሉ ምንጭታት ፕሮቲን ምውሳድ ይመክር።

ብተወሳኺ፡ ክኢላታት ልዑል ጸቕጢ ደም ዘለዎም ሕሙማትን ነቶም ብቐጻሊ ኣካላዊ ምንቅስቓስ ንኽገብሩ፡ ጥዑይ ክብደት ንምዕቃብ፡ ሽጋራ ምትካኽ ከቋርጹ፡ ኣልኮላዊ መስተ ምውሳድ ክድርቱን ጸቕጢ ንምንካይን ልዑል ንቡር ጸቕጢ ደም ዘለዎምን ይመኽሩ። 

ስሩዕ ምክትታል ጸቕጢ ደምን ጽቡቕ ርእሰ-ምሕደራ ልምድታትን እውን ኣገዳሲ እዩ።

ቀሊልን ተንቀሳቓስን ናይ ገዛ ጸቕጢ ደም ሞኒተር መዓልታዊ ንባባት ንምክትታል ክሕግዝ ይኽእል እዩ፣ እዚ ድማ ኣብ ጥዕና ሓደ ሰብ ክቡር ርድኢት ብምሃብን መዓልታዊ ህይወት ንምምሕዳር ዝያዳ ርጉእ ኣገባብ ከኽእልን እዩ። 

ብISO13485 ዝጸደቑ ናይ ገዛ ጸቕጢ ደም ሞኒተርስ ዝመርሕ ዘሎ ጆይቴክ ሄልዝኬር፡ ዝያዳ ሓድሽ ናይ ሕብረት ኤውሮጳ MDR Certified New Tensiometers ይምዕብል ኣሎ።