Jach'a Wila presión ukax Estados Unidos markanx 3 jilïr jaqinakat 1 jaqiruw jan walt’ayi. Kunapachatï mä jaqix wilan presión sat usunïki ukhaxa, arterianakatxa wilax wali jachʼawa, normalat sipansa jukʼamp jachʼawa. Wilan jan walin uñjasiñapatak jarkʼaqañataki ukat qollañatakis kunayman tuqinakatwa utji. Ukax jakäwiman qalltatawa. Sapa kuti ejercicio lurañax chuymamarux kʼumaräñapatakiw yanaptʼätam ukat estrés satäkis ukas jukʼamp jiskʼakiwa. Ukatjja, amuytʼasiñ toqetwa lupʼiña, yoga ukat diario lurañajj estrés jan utjañapatakiw yanaptʼistaspa.
Deshidratación ukat wilan presión
ukax wali askiwa hidratado ukhama.Kunapachatix cuerpox deshidratado ukhax chuymax juk’amp ch’amampiw apnaqañapa ukat cuerpon taqpach wilap jaljañatakix juk’amp ch’amampiw bombeañapa. Wilax tejidos ukat órganos ukanakar puriñapatakix jukʼamp chʼamachasiñaw wakisi. Deshidratación ukaxa mä jisk’a volumen de sangre ukawa ukaxa chuyma ch’allxtayiriwa ukatxa wilaxa jilxatarakiwa.3.
Uma ukat chuyma k’umaräñ
vitaminas ukat minerales ukanakax calcio ukat magnesio ukham uñt’atawa, wilax jan sinti utjañapataki. Bangladesh markan mä yatjjatatajja, umamar calcio ukat magnesio ukamp yaptʼañatakejj wilajj jan sinti utjañapatakiw yanaptʼistaspa. Uka mineralanak uma taypin manqʼantasajj cuerpojj jukʼamp facilakiw chʼamthapispa.
Uma manq’añaxa
taqpachanxa, mä uruxa llätunka 8 onza uma umañawa wakisi. Wali askiw yatiñax yaqhip manq’anakax, frutas ukat verduras ukham umax utjarakiwa. Juk’ampi chiqapa kamachinakaxa akanakawa:5
Warminakataki: Niya 11 tazas (2,7 litros jan ukaxa niya 91 onzas) sapa uru líquidos ukanaka manq’aña (ukaxa taqi umañanaka ukhamaraki manq’anaka uma utjki ukanakawa).
Chachanakatakixa: niya 15,5 tazas (3,7 litros jan ukaxa niya 125 onzas) taqpacha sapa uru líquidos ukanaka manq’aña (taqi umañanaka ukhamaraki manq’anaka umampi).