COVID-19 dɔlékui ƒomevi yeyewo le xexeame katã xɔm.Amesiwo ŋu dzitodzito kple ahɔhɔ̃mekawo ƒe dɔléle le la, COVID-19 dɔlékui ate ŋu adze wo dzi bɔbɔe.Eŋutinunyalawo gblɔ be COVID-19 anɔ anyi ɖekae kpli mí ɣeyiɣi didi aɖe, emegbe gbesiagbe numame nyuiwo kpena ɖe míaƒe ŋutilã ƒe lãmesẽ ŋu ŋutɔ.
- Na ʋu si kɔa ame yia dzi. Esi nèle wò aɖuwo klɔm la, kɔ afɔ ɖeka ɖe dzi.Xlẽe vaseɖe 60. Gbugbɔe kple afɔ kemɛa.Menye ɖeko kamedede sue sia nana wò dadasɔ nyona ɖe edzi, si le vevie ŋutɔ be nàxe mɔ ɖe anyidzedze nu ne èle tsitsim o, ke enaa hã be yeatsɔ brɔs aɖabaƒoƒo eve siwo wò aɖudɔdala kafu.
- Tsɔ tɔmelãa ƒo ɖe nuɖuɖu me. De tɔmelã nuɖuɖua me zi eve ya teti le kwasiɖa me.'Míenya be amesiwo ɖua tɔmelã zi geɖe kwasiɖa sia kwasiɖa la nɔa agbe didi eye dzidɔ menɔa wo ŋu o wu amesiwo meɖunɛ o,' Andersen gblɔ.Salmon, ta me tɔmelã, tuna, kple flounder da sɔ nyuie le omega-3 ami siwo sɔ gbɔ kple mercury si mesɔ gbɔ o dome.Gake ne èfɔ fu la, ɖo seɖoƒe na tɔmelãwo kple lãgbalẽgolowo be woanye ounces 12 le kwasiɖa ɖeka me.Ƒo asa na ƒumelã siwo woyɔna be shark, swordfish, king mackerel, kple tilefish, siwo me mercury sɔ gbɔ ɖo.
- Tsɔ lãgbalẽgoloawo ƒu gbe. Kwasiɖa sia kwasiɖa la, tsɔ nuɖuɖu ɖeka si ŋu wotrɔ asi le ƒu gbe -- kuki, crackers, alo potato chips, eye nàtsɔ akɔɖu, atadi dzĩ, alo atikutsetse alo amagbe bubu aɖo eteƒe.'Atikutsetse kple amagbe vovovo siwo le amadede vovovowo me ɖuɖu ana wò ʋu naɖiɖi eye wòakpe ɖe ŋuwò nàɖe wò lolo dzi akpɔtɔ,' Holly S. Andersen, MD, si nye dzidɔŋutinunyala kple atikewɔwɔ ŋuti nufialagã kpeɖeŋutɔ le New York-Presbyterian Hospital/Weill Cornell Medical College gblɔ.Egblɔ be nuɖuɖu siawo siwo me antioxidant sɔ gbɔ ɖo hã akpe ɖe wò ŋutilã ŋu wòawɔ avu kple dɔléle.
- Cinch inch ɖeka. Mí katã míetsia dzi ɖe kpekpeme ŋu, gake lãmesẽ nyui meku ɖe nusi nèda ŋu boo o, ke boŋ sentimeta nenie nàte ŋu abla wò alidziblanua.Ami si nɔa wò titina lae nye esi me afɔku le wu.Eŋutinunyalawo gblɔ be akɔta ƒe lolome si nye sentimeta 34.5 alo esi mede nenema o ye nye taɖodzinu na nyɔnuwo, gake ne èɖee sentimeta ɖeka alo eve pɛ ko la, ate ŋu aɖe suklidɔ, dzidɔ, kple lãmesẽkuxi bubuwo xɔxɔ ƒe afɔkua dzi akpɔtɔ.Be nàtso wò akɔta la, ɖu sukli ʋɛ aɖewo eye nàdzi wò kamedede ɖe edzi.
- Ðe afɔ ɖe dzi. Lãmesẽŋutinunyalawo gblɔ be afɔɖeɖe 10,000 gbesiagbe -- si ade kilometa atɔ̃ -- nye akunyawɔwɔ ƒe xexlẽdzesi si woatsɔ aɖe ami dzi akpɔtɔ ahaxe mɔ ɖe suklidɔ ƒomevi evelia nu.
Ɣeyiɣi mele asiwò nàzɔ afɔ didi nenema oa?Afɔɖeɖe 2,000 pɛ ko tsɔtsɔ kpee gbesiagbe ate ŋu ana tɔtrɔ gã aɖe nava.Ne ènya ƒo 2,000 ko la, tsɔ 2,000 bubu kpee -- eye nàyi edzi anɔ zɔzɔm.Do afɔdzidzenu ne míele zɔzɔm tso ʋutɔɖoƒe yina ɔfis.Mizɔ azɔli le ŋdi kple fiẽnuɖuɖu vɔ megbe.
- Aƒeme atikewɔnuwo . COVID-19 kpe ɖe mía ŋu míenye ɖɔkta na mía ŋutɔwo. Dzoxɔxɔdzidzenu siwo wozãna le mɔ̃ɖaŋununya me, infrared si ƒe amadede nye infrared dzoxɔxɔdzidzenuwo, ʋu ƒe sisi dzikpɔmɔ̃wo kple ele be míadzra pulse oximeters ɖo ɖe aƒeme hena mía ŋutɔwo ƒe ŋkuléle ɖe míaƒe ŋutilã ƒe nɔnɔme vevitɔ ŋu.