1. Lebelela rena bakeng sa maswao a a tšhošago a kgatelelo ya madi
Kgatelelo ya madi, goba Kgateletšo e phagamego ya madi, ke sebaki se segolo sa malwetši a mantši a pelo le methapo.Go kgotlelwa go direga ge madi a kgorometša ka matla kudu lebotong la tšhika.Go ya ka Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo, 'Mo e ka bago 63 lekgolong ya mahu kua India a bakwa ke NCDS, 27 lekgolong ya ona e le malwetši a pelo le methapo.' Ka mantšu a mangwe, kgatelelo ya madi e phagamego ke selo se se tlwaelegilego kudu seo se bakago kotsi ya bolwetši bja pelo.
Kgatelelo ya madi ya ka fase ga 120/80 mm hg e tšewa e le ye e tlwaelegilego.Maemo afe goba afe a mangwe a ka bontšha gore o na le kgatelelo ya madi ye e phagamego, gomme go ya ka gore ya gago e phagame gakaakang maemo a kgatelelo ya madi ke, ngaka ya gago e ka kgothaletša kalafo.
2. Kgatelelo ya madi ya godimo ke mmolai wa go homola
Ka mo go tshwenyago, kgatelelo ya madi e phagamego e ka tla ntle le maswao goba dika le ge e le dife.Gantši e bitšwa mmolai wa setu ka gobane bolwetši bjo ga bo na ditšhupetšo tše di lebanyago.
Go ya ka American Heart Association, 'Kgatelelo ya madi (HBP, goba kgatelelo ya madi e phagamego) ga e na dika tše di lego molaleng tša gore selo se sengwe se fošagetše.' Ba okeditše ka gore: 'Tsela e kaone ya go itšhireletša ke go lemoga dikotsi le go dira gore o be bohlokwa diphetogo.'
3. Matšoao a temošo a godimo maemo a kgatelelo ya madi
Ga go na maswao a itšego a kgatelelo ya madi.Lega go le bjalo, ge o šetše o e hlagoletše, pelo ya gago e kotsing e kgolo.Le ge go ka ba thata go e lemoga HBP ntle le tlhahlobo e swanetšego, maswao a itšego a temošo a ka tšwelela ge o šetše o le mogatong o šoro.
4. Go opša ke hlogo le go tšwa madi dinkong
Gantši, ga go na maswao a kgatelelo ya godimo ya madi.Lega go le bjalo, maemong a mantši a feteletšego, batho ba ka opša ke hlogo le go tšwa madi dinkong, kudu-kudu ge kgatelelo ya madi e fihla go 180/120 MMHG goba go feta moo, go ya ka American Heart Association.Ge e ba o tšwela pele o opša ke hlogo le go tšwa madi dinkong, nyaka thušo ya tša kalafo ka pela.
5. Go hema mo go kopana
Ge motho a na le kgatelelo ya madi ye šoro ya maswafo (kgateletšo ya godimo ya madi ka methapong ya madi yeo e abago maswafo), a ka ikwa a sa hema gabotse, kudukudu nakong ya mediro ya letšatši le letšatši ya go swana le go sepela, go phagamiša dikelo, go namela manamelo, bjalobjalo Ka gare ga mathata a kgatelelo ya madi , go tlaleletša go go hema ka go hlaelela, ge e ba o sa alafše, o ka ba le go tshwenyega mo gogolo, go opša ke hlogo, go tšwa madi dinkong gomme mohlomongwe wa lahlegelwa ke tlhaologanyo.
6. Tsela ya go theoša maemo a kgatelelo ya madi
Go ya ka... American Heart Association (AHA) , go itšhidulla ke senotlelo sa go laola kgatelelo ya madi.Go dira bjalo go ka boloka boima bja mmele bjo bo phetšego gabotse gomme gape gwa fokotša tekanyo ya gago ya kgatelelo ya madi, gwa fokotša le go feta kotsi ya gago ya malwetši a mangwe a pelo le methapo.
Ntle le moo, go bohlokwa kudu go latela dijo tše di nepagetšego.Lekanyetša go ja ga gago swikiri le dikhapohaedreite gomme o lebelele go ja ga gago di- kilojoule.E re aowa go sodium ye e feteletšego gomme o fokotše dijo tše di šomišitšwego.
