1. Languta ya hina eka swikombiso leswi swo chavisa swa nsusumeto wa le henhla wa ngati
Nsusumeto wa le henhla wa ngati, kumbe Nsusumeto wa le henhla wa ngati, i xivangelo lexikulu xa mavabyi yo tala ya mbilu ni misiha.Ku hlangana ka ngati ku humelela loko ngati yi susumeta ngopfu eka rirhangu ra misiha.Hi ku ya hi Nhlangano wa Rihanyo wa Misava Hinkwayo, 'Kwalomu ka 63 wa tiphesente ta mafu eIndiya ma vangiwa hi NCDS, 27 wa tiphesente ta wona i mavabyi ya mbilu ni misiha.' Hi marito man'wana, nsusumeto wa le henhla wa ngati i xivangelo lexi tolovelekeke xa khombo ra vuvabyi bya mbilu.
Ntshikelelo wa ngati ehansi ka 120/80 mm hg wu tekiwa tani hi lowu tolovelekeke.Swiyimo swin’wana swi nga ha kombisa leswaku u ni nsusumeto wa le henhla wa ngati, naswona swi ya hi leswaku u le henhla ku fikela kwihi swiyimo swa nsusumeto wa ngati i, dokodela wa wena a nga ha ringanyeta vutshunguri.
2. Nsusumeto wa le henhla wa ngati i mudlayi wo miyela
Lexi karhataka, nsusumeto wa le henhla wa ngati wu nga ta wu nga ri na swikombiso kumbe swikombiso.Hakanyingi yi vuriwa silent killer hikuva vuvabyi lebyi a byi na swikombiso swo karhi.
Hi ku ya hi Nhlangano wa Mbilu wa le Amerika, 'Nsusumeto wa le henhla wa ngati (HBP, kumbe nsusumeto wa le henhla wa ngati) a wu na swikombiso leswi nga erivaleni swa leswaku ku na leswi hoxeke.' Va engeterile: 'Ndlela leyinene yo tisirhelela i ku va u lemuka makhombo ni ku endla swa nkoka ku cinca.'
3. Swikombiso swa xilemukiso swa le henhla swiyimo swa nsusumeto wa ngati
Ku hava swikombiso leswi kongomeke swa nsusumeto wa le henhla wa ngati.Hambiswiritano, loko se u ri na byona, mbilu ya wena yi le khombyeni lerikulu.Hambileswi swi nga nonon’hwaka ku yi vona HBP handle ko kamberiwa kahle, swikombiso swo karhi swa xilemukiso swi nga ha humelela loko se u ri eka xiyimo xo tika.
4. Ku pandza ka nhloko na ku huma ngati enon’wini
Hakanyingi, a ku na swikombiso swa nsusumeto wa le henhla wa ngati.Hambiswiritano, eka swiyimo swo tala leswikulu, vanhu va nga ha va ni ku pandza ka nhloko ni ku huma ngati enon’wini, ngopfu-ngopfu loko nsusumeto wa ngati wu fika eka 180/120 MMHG kumbe ku tlula, hi ku ya hi Nhlangano wa Mbilu wa le Amerika.Loko u ya emahlweni u pandza nhloko ni ku huma ngati enon’wini, lava mpfuno wa dokodela hi ku hatlisa.
5. Ku hefemula ko koma
Loko munhu a ri na nsusumeto wa le henhla wa mahahu (nsusumeto wa le henhla wa ngati eka misiha ya ngati leyi phakelaka mahahu), a nga ha titwa a nga hefemuli ngopfu, ngopfu-ngopfu hi nkarhi wa mintirho ya siku na siku yo fana na ku famba, ku tlakusa swilo swo tika, ku khandziya switepisi, na swin’wana na swin’wana Eka xiphiqo xa nsusumeto wa le henhla wa ngati , ku engetela eka ku hefemula hi ku nonoka, loko u nga tshunguriwi, u nga ha va ni ku vilela lokukulu, ku pandza ka nhloko, ku huma ngati enon’wini naswona swi nga ha endleka u titivala.
6. Ndlela yo hunguta mpimo wa nsusumeto wa ngati
Hi ku ya hi... American Heart Association (AHA) , ku endla vutiolori i xilotlelo xo lawula nsusumeto wa ngati.Ku endla tano swi nga hlayisa ntiko lowu hanyeke kahle naswona swi nga tlhela swi hunguta mpimo wa nsusumeto wa wena wa ngati, swi ya emahlweni swi hunguta khombo ra wena ra mavabyi man’wana ya mbilu ni misiha.
Handle ka sweswo, i swa nkoka swinene ku landzela swakudya leswi faneleke.Pfuxeta chukele na tikhabohaydreti leti u ti dyaka naswona languta tikhilojulu leti u ti dyaka.Vula e-e eka sodium leyi tlulaka mpimo naswona u hunguta swakudya leswi swekiweke.
